2015 - Blogshkenca

Zbulohet nje therrmije e re ne Fermilab

<br /><br /><span style="font-size: large;">Natyra mundohet te na thote dicka, por nuk arrijme dot te kuptojme se cfare…</span><br /><div>
<br /><div>
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2009/03/therrmija-elementare.gif?w=594" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2009/03/therrmija-elementare.gif?w=594" /></a>Teksa LHC pergatitet per raundin e dyte te njohjes se therrmijave (i pari ishte nderprere per shkak te nje difekti teknik), Fermilab vazhdon rrugen e tij ne njohjen e botes se therrmijave. Kerkuesit e laboratorit amerikan te ndodhur prane Cikagos mund ti paraprijne atyre te Cern-it duke zbuluar shenjat e para te ekzistences se te famshmit bozon te Higgs-it.<br />Megjithate per momentin nje tjeter zbulim po terheq vemendjen e kerkuesve drejt ketij laboratori. QCD, teoria e bashkeveprimeve te forta, punimet mbi te cilen dhuruan nobelin ne fizike per 2008, pershkruan mezonet si thermija te formuara nga kuarket dhe anti-kuarket. Ne baze te energjise dhe bashkeveprimit midis kuarkeve dhe anti-kuarkeve formohen edhe mezonet perkatese.<br /><br />Ajo cka kane zbuluar kerkuesit e Fermilab duke lexuar rezultatet e perplasjeve brenda Tevatron-it(unaza ku pershpejtohen protonet) eshte nje mezon i ri i quajtur Y(4140). E vecanta e tij eshte se asnje pjese e QCD (Quantum ChromoDynamics) nuk parashikon ekzistencen e tij. Deri me sot asnje teoricien nuk kishte pasur nevojen e kesaj therrmije per te shpjeguar ekuacionet e kesaj teorie.<br />“Natyra mundohet te na thote dicka” thote Jacobo Konigsberg i Universitetit te Florides, “por nuk arrijme dot te kuptojme se cfare, megjithate do te vazhdojme ta degjojme…”. Rifillimi i punes se LHC mund te na thote me shume, ndoshta per nje fizike te re qe fillon te shfaqet.<br /><br />QCD (Quantum ChromoDynamics) – Eshte nje teori e cila shpjegon bashkeveprimin e forte ne berthamen e atomeve fale kuarkeve dhe gluoneve. Ajo u propozua me 1973 nga H. David Politzer, Frank Wilczek et David Gross (fitues te nobelit ne fizike me 2004 per keto punime) per te kuptuar strukturen e brendshme te protoneve neutronve dhe therrmijave te tjera te ngjashme.<br /><br />Burimi:<a href="http://www.fnal.gov/pub/presspass/press_releases/Y-particle-20090318.html">Fermilab</a></div>
</div>

Zbulohet nje therrmije e re ne Fermilab

Zbulohet nje therrmije e re ne Fermilab

Natyra mundohet te na thote dicka, por nuk arrijme dot te kuptojme se cfare… Teksa LHC pergatitet per raundin e dyte te njohjes se therrmi...

Continua a leggere...»

18:46

Presidenti i Republikës, Bujar Nishani dekoroi sot Kryetarin e Komunës Bushat, Zef Hila

<div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; border: none; margin-bottom: 15px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">
<a href="http://president.al/wp-content/uploads/2013/12/presidenti-nishani-komuna-bushat.jpg" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; border-image-outset: initial; border-image-repeat: initial; border-image-slice: initial; border-image-source: initial; border-image-width: initial; border: 0px; color: #743399; font-family: Arial; font-size: 12px; line-height: 1.4; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration: none; vertical-align: baseline;"><img alt="" class="alignleft size-medium wp-image-13849" height="192" src="http://president.al/wp-content/uploads/2013/12/presidenti-nishani-komuna-bushat-300x192.jpg" style="background: transparent; border: none; display: inline; float: left; height: auto; margin: 4px 24px 12px 0px; max-width: 100%; padding: 0px; vertical-align: baseline;" title="Presidenti Nishani dekoron Kryetarin e Komunës Bushat, zotin Zef Hila" width="300" /></a><br /><br />27 dhjetor 2013<br /><br />Presidenti i Republikës, Bujar Nishani dekoroi sot Kryetarin e Komunës Bushat, Zef Hila me titullin “Për merita të veçanta civile” me motivacionin: “Ka shfaqur cilësi të veçanta administruese dhe përkushtim të lartë ndaj qytetarëve në nevojë, në rrethana të fatkeqësive </div>
<div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; border: none; margin-bottom: 15px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">
<a href="http://president.al/wp-content/uploads/2013/12/presidenti-nishani-komuna-bushat-1.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="http://president.al/wp-content/uploads/2013/12/presidenti-nishani-komuna-bushat-1-300x208.jpg" /></a><a href="http://president.al/wp-content/uploads/2013/12/presidenti-nishani-komuna-bushat-1.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><br /></a>natyrore”.<br />-Kemi nevojë për shembuj të njerëzve të mirë, të njerëzve të punës, familjarë e të ndershëm,-u shpreh Presidenti Nishani duke vlerësuar njëherësh faktin se zoti Hila ka ditur të fitojë besimin dhe mbështetjen e banorëve të Bushatit.<br /><br />Në fjalën e mbajtur në prani të qindra</div>
<div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; border: none; margin-bottom: 15px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">
<a href="http://president.al/wp-content/uploads/2013/12/presidenti-nishani-komuna-bushat-2.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="http://president.al/wp-content/uploads/2013/12/presidenti-nishani-komuna-bushat-2-300x163.jpg" /></a>banorëve të Bushatit, Kreu i Shtetit shprehu mirënjohjen dhe falenderimin për pritjen e ngrohtë që iu rezervua prej tyre dhe theksoi se ndihej i privilegjuar që ndodhej në prani të miqve dhe banorëve të një prej zonave më të bukura e më                                                                                    patriotike të vendit</div>
<div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; border: none; margin-bottom: 15px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">
<br /></div>
<div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; border: none; margin-bottom: 15px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">
-Dëshiroj që përtej urimeve që na krijojnë këto ditë festash, të ndaj me ju mirënjohjen që me punën, kontributin dhe angazhimin tuaj, e keni kthyer këtë zonë në një nga më të bukurat. Shfrytëzoj rastin të përcjell urimin dhe mirënjohjen të gjithë fermerëve në mbarë Shqipërinë! Të ndajmë së bashku rëndësinë për punën dhe dashurinë për vendin tonë!</div>
<div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-image: initial; background-origin: initial; background-position: initial; background-repeat: initial; background-size: initial; border: none; margin-bottom: 15px; padding: 0px; vertical-align: baseline;">
<br />Kjo veprimtari u mbyll me një program artistik të organizuar nga Komuna e Bushatit, Shkodër.</div>

Presidenti i Republikës, Bujar Nishani dekoroi sot Kryetarin e Komunës Bushat, Zef Hila

Presidenti i Republikës, Bujar Nishani dekoroi sot Kryetarin e Komunës Bushat, Zef Hila

27 dhjetor 2013 Presidenti i Republikës, Bujar Nishani dekoroi sot Kryetarin e Komunës Bushat, Zef Hila me titullin “Për merita të veçanta ...

Continua a leggere...»

18:37

Virusi i kompjuterit

<div style="background-color: white; color: #252525; font-family: sans-serif; font-size: 14px; line-height: 22.3999996185303px; margin-bottom: 0.5em; margin-top: 0.5em;">
</div>
<div style="text-align: center;">
Virusi është një program i vogël i cili është në gjendje të shumëzohet e të shpërndahet nëpër funksionet e caktuara të kompjuterit dhe ta bëje atë që të mos funksionoj normalisht apo ta shkatërroj gjithë sistemin e eksplorimit.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Por dëmet mund të jene të ndryshme ka nga ata që sjellin pak dëme si psh ata qe sulmojnë mousin apo tastierën disa të tjerë pengojnë disa programe të funksionojn normalisht por me të rrezikshmit sot janë në gjendje ta fshijnë tërë hard diskun.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Virusi i kompjuterit është <a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Programi_kompjuterik">program kompjuteri</a> i cili shkruhet nga “njerëzit e dobët” të cilët “kopjojn veten” dhe infektojnë një ose shumë kompjutera pa lejen apo dijen e përdoruesit të <a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Kompjuteri">kompjuterit</a>. Këto programe u ngjiten programeve tjera dhe shkatojnë viroza të ndryshme në ato programe duke i infektuar në forma të ndryshme fajllat e programit të cilët ekzekutohen ose edhe tërë programin. Virusët punojnë njëjtë si në Windows, po ashtu edhe në DOS duke infektuar fajllat me prapashtesën .zip ose .exe. Një virus është joakiv derisa ekzekutoni një program apo aplikacion të infektuar, ose startoni kompjuterin tuaj, i cili përmban një disk që është i infektuar me viruse të cilët po ashtu kanë infektuar sistemin tuaj kompjuterik. Virusi është aktiv atëherë kur ai futet në memorien e kompjuterit dhe krijon kopje të vetvetës ose sistemit të fajllave në diskun e kompjuterit. Disa viruse janë programuar posaqerishtë për të dëmtuar të dhënat në kompjuterin tuaj duke krijuar defekte në programe, fshirjen e fajllave ose edhe fshirjen e tërë hard diskut. Shumë viruse sillen në atë formë duke shfaqur një mesazh në ekran ose duke bërë komente në formë të zërave “verbal” në një kohë të caktuar ose si një ngjarje e programuar pas replikimit të vetvetës së tyre, që në njëfarë mënyre të bëjnë pre e gjahut të tyre. Viruset tjera e bëjn sistemin e kompjuterit të çrregullohet ose të ketë përplasje të shpeshta brenda-përbrenda sistemit kompjuterik [1].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Përmbajtja</div>
<div style="text-align: center;">
 [<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#">fshih</a>] </div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Abstrakti">1 Abstrakti</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Hyrje">2 Hyrje</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#.C3.87far.C3.AB_jan.C3.AB_viruset_.3F">2.1 Çfarë janë viruset ?</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Virusi_i_par.C3.AB_informatik_.22Brain.22">3 Virusi i parë informatik "Brain"</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Origjina_e_virus.C3.ABve_t.C3.AB_kompjuterit">4 Origjina e virusëve të kompjuterit</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Si_lindi_virusi_i_par.C3.AB">4.1 Si lindi virusi i parë</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Historia_e_virus.C3.ABve_t.C3.AB_kompjuterit">5 Historia e virusëve të kompjuterit</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Llojet_e_virus.C3.ABve_t.C3.AB_kompjuterit">6 Llojet e virusëve të kompjuterit</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Kush_i_shkruan_virus.C3.ABt_e_kompjuterit_.3F">7 Kush i shkruan virusët e kompjuterit ?</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Antivirusi_dhe_masat_tjera_parandaluese">8 Antivirusi dhe masat tjera parandaluese</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Si_t.C3.AB_menjanojm.C3.AB_virusin_infektues.3F">9 Si të menjanojmë virusin infektues?</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#.C3.87far.C3.AB_duhet_b.C3.ABr.C3.AB">9.1 Çfarë duhet bërë</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#.C3.87far.C3.AB_nuk_duhet_b.C3.ABr.C3.AB">9.2 Çfarë nuk duhet bërë</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#P.C3.ABrfundimi">10 Përfundimi</a></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit#Referencat">11 Referencat</a></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Abstrakti[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=1">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=1">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Me shfaqjen e virueseve të kompjuterit për herë të parë si epidemi softuerike, interesi për ta ishte mjaftë i madh, sidomos viteve të fundit numëri i tyre sa vjen e shtohet dita–ditës në mjediset kompjuterike. Viruset janë shkruar në atë formë që të krijojnë probleme në siguri, të tilla, si: probleme sociale dhe probleme në mjediset në të cilat kryhen punë të dobishme (mjediset e distribuara për llogaritje). Viruset e kompjuterit paraqesin rrezikë jo vetëm për siguri, por edhe në integritetin e të dhënave. Ata shkaktojnë humbjen e të dhënave, të cilat janë mjaftë të vlefshme, duplikimin e tyre e ndonjëherë edhe humbjen e tërësishme, që pastaj riparimi ose rikthimi i tyre do të ishte i zorëshëm. Problemet që shkaktojnë viruset janë në rritje e sipër, andaj ne duhet t`i detektojmë ata me pajisje adekuate për t`i çrrënjosur nga sistemet tona kompjuterike. Viruset e kompjuterit shkaktojnë kërcnime të ndryshme në kompjuterët tonë, sa që nuk mund të zhvillojmë detyrat apo punët në formën e duhur; thjeshtë shkaktojnë pengesa në sistemin kompjuterik, ngadalësim të resurseve për të cilat kemi nevojë t`i shfrytëzojm, e gjëra të tilla. Popullariteti i Internetit ka shkaktuar kërcënim edhe më të madh, si ambient ideal i shkruesve të viruseve, i cili u jep hapësirë atyre që të krijojnë viruse dhe të njëjtët t`i shpërndajnë përmes tij gjithandej, të cilët pastaj paraqesin rrezikë për çdonjërin i cili është i kyqur në rrjet, por duke mos menjanuar faktin se viruset e tillë mund të barten edhe përmes mediumeve të tjera fizike. Me poshtë shpjegohet rreth natyrës së viruseve, historisë dhe zhvillimit të tyre, dëmet që shkaktojnë disa lloje të viruseve të kompjuterit, masat parandaluese që duhet ndërmarrë paraprakishtë që të mbrohemi nga kërcnimet e tyre, etj.</div>
<div style="text-align: center;">
Hyrje[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=2">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=2">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
Çfarë janë viruset ?[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=3">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=3">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Virus është skedë e përgjithshme për programe keqbërëse që janë të aftë të infektojnë kompjuterët dhe të shpërndahen vetvetiu. Viruset nuk lindin vetvetiu por programohen nga specialistët e kompjuterëve për të kryer funksione të ndryshme. Viruset kanë për qëllim dëmtimin e skedarëve, fshirjen e memories, përgjimin dhe spiunimin, vjedhjen e informacionit, ngadalësimin e rrjeteve kompjuterike, etj.</div>
<div style="text-align: center;">
Virusi i parë informatik "Brain"[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=4">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=4">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Dy pakistanez Basit dhe Amjad Alvi krijuan një program i cili sulmonte boot sektorin e disketës dhe të hard diskut. Qëllimi i tij nuk ishte që ti shkatërronte të dhënat por vetëm ,të afishoj një reklame të tyre ! Vetëm pas dy vjetësh lajmërohet antivirusi i parë për ta ç'aktivuar brain dhe për tu mbrojtur prej tij. Ndërsa sot nevojiten vetëm disa orë për ta gjetur antivirusin.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Me shfaqjen e virusit Melissa merr fundë epoka ku viruset shpërndaheshin vetëm në mënyrë manuela, përmes disketave. Ky virus shpërndahet përmes internetit i fshehur një dokument Word dhe prej kompjuterit të infektuar ai shpërndahej në 50 adresat e para në blokun e adresave të Outlokut. Ky virus infektoi me shume se 300.000 kompjuter.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Mjerishtë shumë njerëz të cilët kanë probleme ose rreziqe të shpeshta në kompjuterët e tyre nuk e kuptojnë se ata kanë viruse në kompjuterët e tyre, prandaj jetojnë të shqetësuar nga problemet e tilla. Viruset më të zakonshme janë :</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Virusët - Virusi është një pjesë e vogël e softuerit e cila transportohet në programe të tjera. P.sh., një virus mund t`i bashkangjitet programeve për menaxhimin e të dhënave. Sa herë që programi vepron, vepron edhe virusi. Ai ka shans të riprodhojë virusa të tjerë (duke ia bashkangjitur programeve) dhe të shkaktojë problem fatale në sistem.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Virusët e e-mail-it - Një virus e-maili udhëton si një shtojcë e ngjitur në e-mail dhe zakonisht replikon veten në mënyrë automatike në e-mail duke ju shperndarë shumë njerëzve të cilët gjenden në listën e personit i cili posedon atë e-mail. Disa viruse nuk kërkojnë që ju të kikoni dyfish mbi ta, por ata aktivizohen kur ju shikoni ndonjë mesazhi në panelin preview të e-mail softuerit tuaj [2].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Kuajt Trojan (Trojan Horses) - Kali i Trojës është thjeshtë një program kompjutrikë. Qëllimi i programit është të dëmtojë sistemin tuaj kompjuterikë, atëherë kur ju e aktivizoni programin e tillë. Kuajt Trojan nuk e replikojnë veten e tyre gjatë infektimit të kompjuterit tuaj [3].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Krimbat (Worms) - Krimbi virusal është pjesë e softuerit, i cili përdorë rrjetet kompjuterike dhe vrimat e sigurisë për të replikuar vetveten. Një kopje e krimbit virusal skanon rrjetin i cili ka një vrimë të veçantë sigurie. Ajo kopjon veten në kompjutërin i cili është infektuar me këtë lloj virusi, duke përdorur vrima sigurie dhe pastaj fillon me replikimin e vetvetes në atë kompjuter [4].</div>
<div style="text-align: center;">
Origjina e virusëve të kompjuterit[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=5">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=5">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
Si lindi virusi i parë[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=6">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=6">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Në fillim të <a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Vitet_1960">viteve të 60</a> kërkuesit e laboratorit Bell krijojnë një lojë ku dy programe kanë për mision ta shkatrojn njëri tjetrin.Këta dy programe kishin aftësi që të vetë shumëzoheshin dhe këtu pra u venë bazat e virusit Termin virus i pari e përdor profesori amerikan Fred Cohen për të përshkruar programet që kanë mundësi të riprodhohen dhe të shpërndahen përmes rrjetit informatikë.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Viruset e kompjuterit janë quajtur viruse, sepse ata përmbajnë disa tipare të ngjashme me viruset biologjik. Një virus kompjuteri kalon prej njërit kompjuter në tjetërin sikurse virusi biologjik që kalon prej njërit person tek personi tjetër. Viruset mund të përhapet prej një kompjuteri në kompjuterin tjetër të painfektuar, përmes mediumeve të ndryshme , të tilla si: CD, DVD, USB, etj. Përveq kësaj viruset mund të përhapen në kompjutër edhe përmes fajllave të infektuar nga një sistem i fajllave të rrjetit ose një fajll i sistemit të kompjuterit tjetër, të cilit i qasemi në njëfarë forme. Që nga dalja në skenë e viruseve, sistemi juaj kompjuterik mund të dëmtohet nga këta shkatërrues të rrezikshem, dëmtimet e të cilëve mund të jenë serioze. Edhe pse sulmet e virusëve duken si një koncept relativisht i ri, dobësia e këtyre sulmeve bëhët mjaftë reale, atëherë kur kompjutëret lidhen në rrjetë, ose krijohet lidhja e një kompjuteri me një kompjuter tjetër dhe bëhet zgjerimi i linjës së rrjetit në mes dy kompjuterëve të lidhur në rrjet. Në çdo çast rritet rreziku i sulmeve kur në qendrojmë të lidhur në rrjet, sepse shkaku i gjithë kësaj qëndron në faktin se rrjeti mbulon shumë përdorues dhe media të ndryshme. Historikisht viruset kanë infektuar sisteme të ndryshme operative. Aktualishtë, pre e viruseve janë sistemet e Microsoft Windows-it. Një tjetër dallim të cilin e vërejm mes viruseve të mëparshëm dhe virusëve të tanishëm është ashpërsia e efektit se si ata reagojnë [5]. Para viti 1990, kompjuterët janë prekur nga virus të ndryshëm duke shkaktuar çrregullime të theksuara me sjelljen e tyre nëpër këto sisteme. Sot, jo vetëm se shkaktojnë probleme në sistemet kompjuterike , por gjithashtu përdorën për të vjedhur informata të vlefshme të përdoruesve të kredit kartelave dhe numërave të sigurimeve shoqërore. Ju me siguri e kuptoni pse industria e krijimit të viruseve është shumë e madhe krahasuar me atë që ishte kohë me parë. Gjeneratat e reja të virusëve janë janë shumë të rrezikshme, por edhe fitimprurëse për njerëzit që merren me krijimin e tyre [6].</div>
<div style="text-align: center;">
Historia e virusëve të kompjuterit[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=7">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=7">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Virusët e kompjuterit janë shfaqur gjerësishtë kah fundi i viti 1980 dhe ata erdhën për shkak të disa faktorëve. Faktori i parë ishte përhapja e kompjuterëve personal. Para vitit 1980, kompjuterët desktop thuajse ishin jo-ekzistent ose ata ishin në atë formë të dukur si “lodër”. Kompjutera të vërtet kishtë rrallë dhe ata, ekspertet i mbanin larg njerëzve. Gjatë vitit 1980, kompjuterët real filluan të përdorën në biznese dhe shtëpi për shkak të popullaritetit të IBM PC (krijuar më 1982) dhe Macintosh Apple (krijuar më 1984). Pastaj kompjuterët filluan të përhapen edhe në universitete. Faktori i dytë ishtë përdorimi i kompjuterëve si tabela të shpalljeve (bulletin board). Njerëzit mund të lidheshin dial up në një bord buletini me një modem dhe shkarkonin programe të të gjitha llojeve. Lojërat ishin jashtëzakonishtë të popullarizuara dhe procesorët e tekstit ishin mjaftë të thjeshtë. Bordet e buletinit quan deri te shënjat paralajmëruese të virusit të quajtur kali i Trojës (Trojan Horse). Kali Trojan është program me emër “cool-sounding” dhe përshkrim. Kështu që përmës bordeve të buletinit ata e shkarkonin atë. Kur ata aktivizonin (ekzekutonin) programin, virusi Trojan fshinte diskun e tyre. E njëjta ndodh edhe me viruset e sotëm të ashuquajtur kali Trojan. Kur ju mendoni se jeni duke marrur ndonjë lojë interesante, e në anën tjetër ndodh e kundërta loja e shkarkuar pas ekzekutimit të saj në prapavi përmban virus, i cili fshin sistemin tuaj kompjuterikë. Kuajt Trojan godasin një numër të vogël të njerëzve. Arsyea qëndron në faktin se ata janë zbuluar shumë shpejtë. Programet e infektuara me llojin e njëjtë janë fshirë dhe janë lajmëruar njerëzit për rrezikun që paraqet ky virus në kompjuterët e tyre. Faktori tretë që qoi deri te krijimi i viruseve ishte disketa. Në vitin 1980 e tutje, programet ishin të vogla, prandaj programet e tilla ju mund t`i futeni në disketë. Shumë kompjuter nuk kishin hard disk, kështu që kur ju aktivizoni sistemin operativ në kompjuterin tuaj ai merrte sistemin operativ dhe çdo gjë tjetër prej disketës (floppy disk). Autorët e virusëve shfrytëzuan këtë për të krijuar programe të cilat replikonin vetën. Virusët e mëparshëm ishin pjesë e kodit e ngjitur për një program, të tilla si lojëra ose një përpunues i popullarizuar teksti. Virusi duket si një pjesë e kodit e ngjitur për një pjesë të madhe të kodit (program), i cili është legjitim. Kur përdoruesi aktivizon programin legjitim, virusi fut veten e tij në memorie dhe shikon rreth e rrotull në qoftëse ka ndonjë program tjetër në disk që ta infektojë edhe atë. Në qoftë se gjeni një virus të tillë do të vërëni se ai modifikon programin duke i shtuar programit kode të viruseve. Pastaj virusi nis program si të ishte “program real”. Përdoruesi me siguri nuk e kupton lojën që bën virusi me programin e tij, kështu që në të njëjtën kohë ai kur aktivizon programin aktivizon edhe virusin. Herën tjetër përdoruesi kur aktivizon programin infekton edhe programe të tjera dhe cikli i infektimit sa vjen e rritet, pastaj përhapja e virusit bëhet shumë lehtë. Nëse programin e infektuar me virus do t`ia jepni ndonjë personi tjetër përmes ndonjë medium, qoftë USB ose pajisje tjetër, ai do të përhapet edhe në kompjuterin e personit të dytë dhe bartja e tillë është njëra nga format se si përhapet virusi. Pjesa më e rrezikshme është faza e infektimit me virus. Shumica e virusëve kanë fazën destruktive të sulmit, fazë në të cilën ata bëjnë dëme të shumta. Disa lloje të shkaktareve e aktivizojnë fazën e sulmit dhe virusi do të na shfaq një mesazh të “çmendur” në ekran duke fshirë të gjitha të dhënat në kompjuterë. Shkaktar mund të jetë një datë specifike, qëndrueshmëria e virusit, se sa herë e ka replikuar vetën ose diçka e ngjashme [7].</div>
<div style="text-align: center;">
Llojet e virusëve të kompjuterit[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=8">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=8">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Virusi i kompjuterit është një lloj i softuerit me qëllim të keq i shkruar qëllimisht për të hyrë në kompjuter pa lejen dhe dijen e përdoruesit, i cili ka aftësi të replikojë veten duke u përhapur gjithandej, brenda sistemit kompjuterik.</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Llojet më të zakonshme të virusëve janë :</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Virusët rezidente (të përherëshme) (Resident Viruses): Ky lloj i virusit është virus i përherëshëm, i cili qëndron në RAM memorie. Nga aty pastaj ndërpren të gjitha operacionet e ekzekutuara nga sistemi: dëmton fajllat dhe programet, të cilat janë të hapura, të mbyllura, i kopjon ato, i riemron, etj. Lloje të këtyre viruseve janë: Randex, CMJ, Meve dhe MrKlunky [8].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Virusët me veprim të drejtëpërdrejtë (Direct Action Viruses): Qëllimi i këtij virusi është të replikoj vetën dhe të veproj, atëherë kur ai është ekzekutuar. Kur plotësohet një kusht specifik, virusi i llojit në fjalë vepron dhe infekton fajllat të cilët gjenden në direktorium ose në folderin përkatës, po ashtu infekton edhe fajllat të cilët ndodhen në direktoriumet që janë specifikuar si AUTOEXEC.BAT në shtegun e fajllave. Kjo skedë gjithmonë ndodhet në direktoriumin rrënjë (root directory) të hard diskut dhe kryen operacione të caktuara kur kompjuteri është i ndezur (booted) [9].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Virusët shkatërrues - prishës (Overwrite Viruses): Virusi i këtij lloji është emruar me këtë epitet nga fakti se ai fshin informacionet e përfshira në dosje, duke i bërë ato pjesërishtë ose tërësishtë të padobishme, pasi t`i infektoj ato. E vetmja mënyrë për të pastruar një skedar të infektuar nga virusët është të fshini skedarin plotësishtë, duke humbur kështu përmbajtjen origjinale të tij. Disa nga shembujt e këtij virusi janë: Way, Trj.Reeboot, Trivial.88.D [10].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Virusët e operacioneve fillestare të sistemit kompjuterik (Boot Viruses): Ky lloj i virusit ndikon në sektorin e operacioneve fillestare të sistemit kompjuterik (boot), në një fllop disk (floppy disk) ose hard disk. Boot është pjesë thelbësore e një disku, i cili është ruajtur sëbashku me një program dhe bën të mundur që kompjuteri të fillojë (boot) nga disku. Mënyra më e mirë për të shmangur virusët e operacioneve fillestare (boot viruses) është të sigurohesh së fllop disku apo hard disku është i mbrojtur dhe kompjuteri juaj kurrë nuk fillon punën e tij nga ndonjë disk i panjohur. Shembuj të virusëve të tillë janë: Polyboot.B, AntiEXE [8].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Makro virusët: Janë viruse të cilat infektojnë fajllat që janë krijuar nga aplikacione ose programe të caktuara të cilat përmbajnë makro. Këto mini-programe kanë aftësi të rradhitjes automatike të operacioneve, kështu që ato kryejn veprime të veçanta, prandaj i mënjanojnë përoruesit nga detyra e kryerjes së këtyre operacioneve një nga një. Shembuj të virusëve makro janë: Relax, Melissa.A, Bablas, aO97M/Y2K [8].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Virusët e direktoriumit (Directory Viruses): Virusët e tillë ndryshojnë shtigjet apo rrugët të cilat tregojnë vendndodhjen (lokacionin) e një skedari (fajlli). Duke ekzekurtuar një program (skedar me prapashtesën .exe ose .com), i cili është infektuar nga një virus i tipit të tillë, ju nuk jeni në dijeni se aty është duke vepruar një virus, ndërsa virusi i cili ka vepruar ka lëvizur skedarin original dhe programin përkatës. Njëherazi infektimi i tij e bën të pamundur lokalizimin e fajllit original [11].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Virusët polimorfik (Polymorphic Viruses): Virusët polimorfik enkriptojnë ose kodojnë vetën në mënyra të ndryshme (duke përorur algoritme të ndryshme dhe çelësa enkriptues) në çdo kohë që ata infektojnë sistemin. Kjo e bën të pamundur detektimin e tyre nga antivirusët, për t`i gjetur ata duke përorur stringje për kërkimin e nënshkrime (signature) (sepse ata janë të ndryshëm në secilin enkriptim) dhe gjithashtu kjo u mundëson atyre të krijojn një numër të madh të kopjeve të vetvetës në sistemin kompjuterik. Shembuj të këtyre viruseve janë paraqitur si në vazhdim: Elkern, Marburg, Satan Bug dhe Tuareg [8].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Infektuesit e fajllave (File Infectors): Ky lloj virusi infekton programet ose fajllat e ekzekutuar (fajllat me prapashtësën .exe ose .com). Kur njëra nga këto programe me prapashtesat e përmendura më lartë është duke vepruar në mënyrë direkte ose indirekte, virusi aktivizohet, duke prodhuar efekte dëmtuese në këto programe. Shumica e virusëve ekzistuese i përket kësaj kategorie dhe klasifikohen në bazë të efekteve të tyre [12].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Virusët “shoqëruese” (Companion Viruses): Konsiderohen të gjithë fajllat e infektuar me viruse rezidente ose viruse me veprim të drejtëpërdrejtë. Këto viruse janë quajtur viruse “shoqëruese” nga fakti se sapo të arrijnë në sistem ato “shoqërojnë” fajllat tjerë që tanimë janë ekzistent. Me fjalë të tjera, në mënyrë që të kryejn rutinat e tyre të infektimit, virusët “shoqëruese” presin në memorie derisa të veprojë një program (virusët e menjëherëshme) ose veprojnë direkt duke krijuar kopje të vetvetës (virusët me veprime të drejtëpërdrejta). Disa shembuj të virusëve “shoqëruese” janë dhënë si në vazhdim: Stator, Asimov.1539 dhe Terrax.1069 [8].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Krimbat virusal (Worms): Krimbi virusal është program kompjuterik, i cili ka aftësi për të kopjuar vetën nga njëra makinë në makinën tjetër. Për tu replikuar, krimbat përdorin kohën e kompjuterit dhe banduithin e rrjetit. Shpesh krijojnë payload –e të cilat bëjnë dëme të konsiderueshme. Shembuj të krimbave virusal janë: PSWBugbear. B, Lovgate. F, Trile. C, Sobig. D, Mapson dhe Code Red [4].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Trojanët ose kuajt Trojan (Trojans or Trojan horses): Një tjetër lloj i virusëve shkatërruese dhe të dëmshme janë Trojanët ose kuajt Trojanë, të cilët ndryshojnë nga virusët tjerë dhe nuk e replikojnë vetën. Ngjajnë pothuajse tërësishtë me krimbat virusal [4].</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
• Bombat logjike (Logic Bombs): Këto nuk konsiderohen si viruse, sepse nuk e replikojnë vetveten. Këto nuk janë as programe, nëse e themi realisht, por më shumë kryejn rolin e levizjës së më tepër segmenteve të programeve. Objektivi i tyre është të shkatërrojë të dhënat në kompjuter në kushte të caktuara. Bombat logjike aktivizohen pa u vënë re nga shfrytëzuesi dhe rezultatet e tyre janë shkatërruese [8].</div>
<div style="text-align: center;">
Kush i shkruan virusët e kompjuterit ?[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=9">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=9">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Autorët e virusëve janë zakonishtë meshkuj 14-24(26) vjeç, të cilët kalojnë kohë të gjatë në kompjuterët e tyre. Disa prej tyre duan të provojnë se a janë programues të mirë. Të tjerët duan të tregojnë se ata kanë fuqi për të shkatuar probleme të shumëta. Por, shumica e virusëve kanë qëllime shkatërruese. Shumë nga verzionet e vjetra të programeve virusale janë “ripërtrirë” (re-hashed), nga shkaku se kërkojnë më pak punë për tu riprodhuar [13].</div>
<div style="text-align: center;">
Antivirusi dhe masat tjera parandaluese[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=10">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=10">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Shumica e përdoruesve instalojnë antivirusin që të detektojnë dhe eleminojnë virusët. Ekzistojnë dy metoda, të cilat i përdorë një aplikacion antivirusi për të zbuluar virusët. E para, kjo metodë antivirusi përdorët për të detektuar virusët duke përdorur listën e definicioneve të nënshkrimeve të virusit (virus signature definition). Kjo punon duke kontrolluar përmbajtjen e memoriës së kompjuterit, fajllat e ruajtur në disqe të fiksuara ose levizëse (fixed or removable drives) (hard disqe, flopi disqe) dhe duke krahasuar ato fajlla me një bazë të dhënash të “nënshkrimeve” të virusit. Mangësia e kësaj metode të zbulimit është se përdoruesit janë të mbrojtur nga virusët vetëm atëherë kur antivirusi azhurnohet me të dhënat e fundit të definicioneve të nënshkrimeve të virusit. Metoda e dytë përdorë algoritme deduktive (udhëheqëse) (heuristic algorithms) për të zbuluar virusët. Kjo metodë ka aftësi për të zbuluar virusët përmes nënshkrimeve të cilat janë krijuar nga firma e antivirusit. Disa antiviruse janë në gjendje të skanojnë fajllat e hapur, po ashtu edhe fajllat dhe e-mailat të cilët i dërgojmë përmes Internetit. Kjo mënyrë është quajtur si “skanim në qasje (on-access scanning)”. Përdoruesit duhet t`i azhurnojnë rregullisht antivirusët e tyre për të rregulluar “vrimat” e sigurisë. Me azhurnimin e përditshëm të antivirusëve parandaloni kërcnimet, të cilat u kanosën në sistemit tuaj kompjutërik [14].</div>
<div style="text-align: center;">
Si të menjanojmë virusin infektues?[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=11">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=11">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
Çfarë duhet bërë[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=12">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=12">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
Një virus kompjuteri nuk është i rrezikshëm deri atëherë kur ne nuk e hapim e-mailin e infketuar.</div>
<div style="text-align: center;">
Fshini çdo e-mail, i cili mendoni se është i infektuar dhe pastaj boshatiseni folderin e mbeturinave (shportën recikluese).</div>
<div style="text-align: center;">
Lexoni paraprakisht emrin e e-mailit. Kontolloni nëse përmbajtja e mesazhit ka kuptim para se të hapeni ndonjë skedar të futur në e-mail.</div>
<div style="text-align: center;">
Kujdes nga mashtrimet! Ka shume e-maile paralajmëruese me shkresën “virusi me deduktiv që keni parë ndonjëherë”, por shpesh këto viruse nuk ekzistojnë.</div>
<div style="text-align: center;">
Dërgoni e-mail kompanisë së antivirusit, nëse mendoni se kompjuteri juaj është infektuar me një lloj virusi që deri me tani nuk keni dëgjuar për të. Ata do t`ju tregojnë a është virus apo jo.</div>
<div style="text-align: center;">
Bëni backup gjërat me rëndësi në kompjuterin tuaj, që të jeni më të sigurt.</div>
<div style="text-align: center;">
Në qoftë se merrni një virus në kompjuterin tuaj, është e nevojshme të skanoni kompjuterin, për të shpëtuar nga infektimi i tij [14].</div>
<div style="text-align: center;">
Çfarë nuk duhet bërë[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=13">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=13">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
Mos hap ataqmentin (fajllin e bashkangjitur) në e-mail, nëse nuk jeni i sigurt se është plotësishtë i painfektuar me virus, edhe në qoftë se keni në kompjuterin tuaj antivirus.</div>
<div style="text-align: center;">
Mos dërgo ndonjë ataqment mikut tuaj, nëse nuk jeni i sigurt se fajlli përkatës është tërësishtë i pastër.</div>
<div style="text-align: center;">
Mos dërgo e-mail me “virus të ri” pa e kontrolluar atë.</div>
<div style="text-align: center;">
Mos dërgo e-maile me qëllime shkatërruese.</div>
<div style="text-align: center;">
Mos dërgoni e-mail i cili përmban virus, tek personat tjerë e sidomos tek kompania e antivirusit. Sistemi i mesazheve të kësaj kompanie ka mekanizma filtrues, që në njëfarë mënyre do ta fshijë atë.</div>
<div style="text-align: center;">
Mos zëvëndësoni backup-in e krijuar, nëse mendoni se ai në vete posedon virus.</div>
<div style="text-align: center;">
Mos u bazoni vetëm në antivirus, që ai të kujdeset tërësishtë për kompjuterin tuaj! Ju duhet mbajtur sytë hapur në rast se paraqitet ndonjë virus shkatërrues [14].</div>
<div style="text-align: center;">
Përfundimi[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=14">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=14">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Virusi i kompjuterit shkakton dobësi dhe kaos në industrin e kompjuterëve dhe se efekti i tij është mjaftë shkatërrues. Për këtë arsye, në shumicën e shteteve të botës është ndaluar me ligj krijimi i virusëve me qëllim shkatërrues. Virusët janë rreth e rrotull planetit, që nga zbulimi i tyre, disa dekada me parë dhe do të mbetën njëri nga kërcnimet me efekt të brisht për programet softuerike. Duke ndërmarrur masat e duhura dhe procedurat parandaluese, individi mund të kujdeset ndaj dëmëve që shaktojnë virusët. Virusët janë duke kryer veprime ilegale në sisteme të ndryshme kompjuterike, por nëse përdorën masat adekuate-parandaluese, efekti i tyre do të mënjanohet plotësishtë dhe sistemet tona kompjuterike do te jenë më të sigurta.</div>
<div style="text-align: center;">
Referencat[<a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&veaction=edit&vesection=15">redakto</a> | <a href="http://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Virusi_i_kompjuterit&action=edit&section=15">redakto tekstin burimor</a>]</div>
<div style="text-align: center;">
[1] <a href="http://www.windowsecurity.com/whitepapers/Introduction_to_Computer_Viruses_.html">http://www.windowsecurity.com/whitepapers/Introduction_to_Computer_Viruses_.html</a></div>
<div style="text-align: center;">
[2] <a href="http://computer.howstuffworks.com/virus4.htm">http://computer.howstuffworks.com/virus4.htm</a></div>
<div style="text-align: center;">
[3] <a href="http://antivirus.about.com/b/2006/05/31/whats-a-trojan-horse-virus.htm">http://antivirus.about.com/b/2006/05/31/whats-a-trojan-horse-virus.htm</a></div>
<div style="text-align: center;">
[4] <a href="http://surfthenetsafely.com/surfsafely1.htm">http://surfthenetsafely.com/surfsafely1.htm</a></div>
<div style="text-align: center;">
[5] <a href="http://computer.howstuffworks.com/virus1.htm">http://computer.howstuffworks.com/virus1.htm</a></div>
<div style="text-align: center;">
[6] <a href="http://best-anti-virus-review.gorungoreviews.com/Anti-Virus-Software/article_blog-virus-origin.asp">http://best-anti-virus-review.gorungoreviews.com/Anti-Virus-Software/article_blog-virus-origin.asp</a></div>
<div style="text-align: center;">
[7] <a href="http://www.virus-scan-software.com/virus-scan-help/answers/the-history-of-computer">http://www.virus-scan-software.com/virus-scan-help/answers/the-history-of-computer</a> viruses.shtml</div>
<div style="text-align: center;">
[8] <a href="http://www.isoftwarereviews.com/types-of-computer-viruses/">http://www.isoftwarereviews.com/types-of-computer-viruses/</a></div>
<div style="text-align: center;">
[9] <a href="http://www.spamlaws.com/direct-action-virus.html">http://www.spamlaws.com/direct-action-virus.html</a></div>
<div style="text-align: center;">
[10] <a href="http://www.spamlaws.com/overwriting-virus.html">http://www.spamlaws.com/overwriting-virus.html</a></div>
<div style="text-align: center;">
[11] <a href="http://www.spamlaws.com/directory-viruses.html">http://www.spamlaws.com/directory-viruses.html</a></div>
<div style="text-align: center;">
[12] <a href="http://www.spamlaws.com/file-infectors.html">http://www.spamlaws.com/file-infectors.html</a></div>
<div style="text-align: center;">
[13] <a href="http://searchsecurity.techtarget.com/tip/Who-writes-viruses">http://searchsecurity.techtarget.com/tip/Who-writes-viruses</a></div>
<div style="text-align: center;">
[14] <a href="http://multimediaforensics.com/2010/02/24/computer-viruses-and-preventive-measures/">http://multimediaforensics.com/2010/02/24/computer-viruses-and-preventive-measures/</a></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
FONTI  <a href="http://sq.wikipedia.org/wiki/Virusi_i_kompjuterit">Virusi_i_kompjuterit</a></div>

Virusi i kompjuterit

Virusi i kompjuterit

Virusi është një program i vogël i cili është në gjendje të shumëzohet e të shpërndahet nëpër funksionet e caktuara të kompjuterit dhe ta...

Continua a leggere...»

18:05

UKRAINË – Një virusi informatik prek sistemin informatik të vendit

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkCU4cNCTTArMFJrFuGW44wbk13jIq24yutqAgwz7o2xQ-PA04lJ-4f_rB_korlJVHeI25k7pFTBfPkX1jhNGqTUtrxXGXiqzDEn4BeVZkeXXdSvAQ40YArX5W3-m7qce1xyx5JRfAU5Q/s1600/download.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="274" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgkCU4cNCTTArMFJrFuGW44wbk13jIq24yutqAgwz7o2xQ-PA04lJ-4f_rB_korlJVHeI25k7pFTBfPkX1jhNGqTUtrxXGXiqzDEn4BeVZkeXXdSvAQ40YArX5W3-m7qce1xyx5JRfAU5Q/s400/download.jpg" width="400" /></a></div>
<br /> LONDËR, 8 mars /ATSH-AFP/ – Një virus informatik shumë i fuqishëm ka prekur kompjutera në Ukrainë, ku janë regjistruar 22 raste që nga fillimi i krizës politike në këtë vend, njoftoi organizmi i specializuar në spiunazhin informatik, BAE.<br /><br />     “Virusi në fjalë, i njohur me emrin Snake, është një nga kërcënimet më të sofistikuara dhe më të qëndrueshme që po studiojmë”, shpjegon BAE Systems në një raport të publikuar sot në Londër.<br /><br />     I shfaqur në vitin 2006, ky virus duket se është përhapur në mënyrën më agresive që prej 2013, sipas të njëjtit burim: me 56 raste të regjistruara që prej vitit 2010 në të gjithë botën, 44 janë regjistruar që prej vitit të kaluar.<br /><br />     Ukraina është objektivi kryesor, me 22 raste që prej 2015-s, 14 prej të cilëve të konstatuara vetëm që nga fillimi i vitit 2014, ndërkohë që kriza politike në Ukrainë po përshpejtohej me rrëzimin e presidentit prorus Viktor Janukoviç në fund të shkurtit.<br /><br />     Operatorët e këtij virusi veprojnë me javë dhe kryesisht në boshtin orar që përputhet me Moskën, konstaton BAE Systems.<br /><br />     “Falë Snake-ut, ata mund të hyjnë në të gjithë sistemin informatik” thuhet më tej në raportin e organizmit. “Kapaciteti i këtij virusi për t’u futur, duke qëndruar tërësisht inaktiv për tri ditë, bën që ai të jetë tepër i vështirë për t’u zbuluar”.<br /><br />     Sipas numrit të sotëm të “Financial Times”, virusi ka prekur veçanërisht sisteme inforamtike të qeverisë së Kievit dhe të organizmave të rëndësishëm të Ukrainës./<br />/irmapu/

UKRAINË – Një virusi informatik prek sistemin informatik të vendit

UKRAINË – Një virusi informatik prek sistemin informatik të vendit

LONDËR, 8 mars /ATSH-AFP/ – Një virus informatik shumë i fuqishëm ka prekur kompjutera në Ukrainë, ku janë regjistruar 22 raste që nga fi...

Continua a leggere...»

17:41

Lente elektronike per nje shikim mbinjeriu !

<div style="padding: 8px 0px;">
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/sy-bionik.jpg" style="background-color: white; color: #222222; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 20px !important;" title="Lente elektronike"><img align="left" alt="Lente elektronike" border="2" height="164" src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/sy-bionik.jpg?w=204&h=164" style="background: rgb(244, 244, 244); border: 1px solid rgb(221, 221, 221); margin: 0px 0px 6px; padding: 5px;" width="204" /></a>Sigurisht ndoshta nuk jane syte bionike te Terminatorit te luajtur nga A. Schwarzenegger, megjithate kerkuesit e <a href="http://www.washington.edu/">Universitetit te Washingtonit</a> kane bere nje hap te madh perpara ne kete drejtim. Grupi i kerkuesve te drejtuar nga Babak Parviz ka arritur per here te pare te pajise nje lente biologjikisht te sigurte me nje mikroprocesor elektronik.<br />Prototipi qe eshte prezantuar ne kongresin e <a href="http://www.ieee.org/portal/site">Institute of Electrical and Electronics Engineers</a>, permban nje qark dhe disa dioda qe perhapin drite te kuqe. “Duke pare nepermjet ketyre lenteve mund te shihnit ate qe krijohet nga ekrani elektronik si te mbivendosur ndaj botes se jashtme” – raporton Parviz.<br />“Per momentin behet fjale per nje hap te vogel ne kete drejtim, megjithate mendojme se eshte shume premtues. Eshte e mundur te instalohet cdo lloj aplikacioni, edhe pse ne nuk kemi akoma menduar per aplikimet e kesaj lenteje. Qellimi yne ishte qe te tregonim mundesine e krijimit te nje teknologjie bazike dhe te siguroheshim qe te ishte e shendetshme dhe e sigurte”-theksojne kerkuesit.<br />Prodhimi i ketyre lenteve ka parashtruar probleme te vecanta, pasi materialet fleksible dhe te sigurte nga ana sanitare qe perdoren normalisht ne lentet jane materiale organike dhe teper delikate, ndersa materialet e perdorura ne qarqet elektrike jane inorganike dhe permbajne substanza helmuese.<br />Per kete arsye kerkuesit kane ndertuar qarqe te formuara nga shtresa metali, te trashe vetem pak nanometer, ndersa gjatesia e diodave nuk e kalon nje te treten e milimetrit. Per ti bashkuar me materialet organike te lentes, jane perdorur teknika mikrofabrikimi qe perdorin te ashtuquajturin veteasemblim, dhe i gjithe mekanizmi eshte izoluar nga cdo burim i mundshem kontakti me trupin nga shtrese e holle plastike e perkulshme.<br />Aplikimet e kesaj teknologjie te re, jane nga me te ndryshmet. E vetmja gje qe duhet bere eshte ti lihet rruge e lire imagjinates. Faktikisht mund te shkojne nga nje program i thjeshte per te te tregaur rrugen qe duhet te marresh per tu orientuar ne nje qytet te ri, deri ne mundesine e lundrimit ne internet dhe te kontrollit te e-maileve rruges duke shkuar per ne pune, apo pse jo edhe shikimin naten nepermjet rrezeve ultratekuqe etj. Megjithate aplikimi me i rendesishem per kete teknologji, mbetet rikthimi i shikimit normal personave qe kane probleme serioze me shikimin.<br /><br />Sipas: <a href="http://lescienze.espresso.repubblica.it/articolo/Lenti_a_contatto_per_una_vista_da_Superman/1321847">lescienze.it</a></div>

Lente elektronike per nje shikim mbinjeriu !

Lente elektronike per nje shikim mbinjeriu !

Sigurisht ndoshta nuk jane syte bionike te Terminatorit te luajtur nga A. Schwarzenegger, megjithate kerkuesit e Universitetit te Washingto...

Continua a leggere...»

16:45

Video ne syzet e 2015 !

<a href="https://i0.wp.com/www.techno-science.net/illustration/Multimedia/lunettes/optinvent/schema-lunette-optinvent-2.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" height="143" src="https://i0.wp.com/www.techno-science.net/illustration/Multimedia/lunettes/optinvent/schema-lunette-optinvent-2.jpg" width="200" /></a>Studimet per te krijuar nje sy bionik vazhdojne te avancojne megjithate perdorimi praktik i kesaj teknologjie eshte ende i larget. Duke pritur keto aplikime, perdorimi i syzeve qe mund te projektojne imazhe mbetet ende nje prej menyrave kryesore per te shtuar informacionin e veshtruar ne mjedisin perreth…<br />
<br />
<br />
<div>
Shoqeria Optinvent ka krijuar nje teknologji te vecante e cila lejon shfaqjen e videos fale pajisjesh te vecanta te vendosura brenda syzeve transparente. Keshtu mund te shihet cpo ndodh perreth, duke pare ne te njejten kohe nje film njesoj sic mund te shihej ne nje ekran televizori.<br />
Ekrani virtual mbivendosit ne pamjen e mjedisit perreth. Keshtu perdoruesi do te kete mundesine te shohe ate cka deshiron, por edhe te kontrolloje ate cka ndodh rreth tij. Keto lloj syzesh mund te hidhen ne treg qe vitin e ardhshem.<br />
Teknologjia e perdorur quehet “Clear vu”, dhe perbehet nga nje mikroekran rreth 1,5 cm i integruar ne xhamin e syzeve, dhe nje kolimator i vendosur ne pjesen anesore. Drita e krijuar nga kolimatori anesor, kapet nga disa mikrostruktura te cilat e drejtojne drejt syve duke krijuar mbi retinen e syrit imazhin e duhur.<br />
Perdorimet e kesaj teknologjie jane te shumta. Ajo mund te projektoje imazhe qe vijne nga aparate te ndyshme, telefona celulare, kompiuter lojrash, lexues GPS etj. Ajo mund te perdoret per shembull per te na treguar rrugen ne nje qytet te panjohur, pa patur nevoje te kemi gjithnje para syve harten e gjetur ne celular. Nje tjeter perdorim mjaft praktik eshte dhe ai i integrimit ne kasken e motociklisteve, qe do te evitonte qe keta te fundit te hiqnin vemendjen nga rruga per te pare here pas here shpejtesine ose treguesit e tjere te motorit.<br />
<br />
Burimi: <a href="http://www.techno-science.net/?onglet=news&news=6264">Techno-science</a><br />
<div>
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
</div>

Video ne syzet e 2015 !

Video ne syzet e 2015 !

Studimet per te krijuar nje sy bionik vazhdojne te avancojne megjithate perdorimi praktik i kesaj teknologjie eshte ende i larget. Duke prit...

Continua a leggere...»

16:21

Ne udhetim drejt Marsit, te mbrojtur nga nje “sfere magnetike”

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEid3lMGJCj4v0HOGAFtxWEz-2GQJBPxHgHixpoMG2CSHzlnbN4MO4WhmcB-2qPscINHvE8L2e6RM1_V-TxxOeiUKNyriMUdHgSULRRrQj7gxFO2MrRWhLRtmZlxIVsbtebvff5s330lkt4/s1600/images.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="232" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEid3lMGJCj4v0HOGAFtxWEz-2GQJBPxHgHixpoMG2CSHzlnbN4MO4WhmcB-2qPscINHvE8L2e6RM1_V-TxxOeiUKNyriMUdHgSULRRrQj7gxFO2MrRWhLRtmZlxIVsbtebvff5s330lkt4/s400/images.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<br /></div>
Pengesa me e madhe e misioneve ne Mars eshte cilesuar deri me sot rreziku i nenshtrimit te astronauteve ndaj atyre qe quhen stuhi diellore. Te mbushura me therrmija te jonizuara, te cilat edhe pse perbejne vetem nje pjese te rrezatimit kozmik jane nder me te demshmet, keto errera mund te shkaktojne deme jetesore per astronautet (shih arrtikullin mbi rrezatimet). Nje numer i madh therrmijash te tilla “derdhen” ne hapesire nga yjet ne menyre te crregullt dhe dielli yne nuk perben perjashtim. Megjithate jeta ne Toke eshte e mbrojtur me se miri nga fusha magnetike e planetit e cila devijon dhe ndalon keto errera. Ne rastin me te keq vetem nje turbullime pajisjesh qe punojne me vale elektromagnetike mund te ndihet ne jeten e perditshme.<br />Krejt e kunderta ndodh ne hapesiren nderplanetare. Pervec problemeve te shumta, astronautet jane te detyruar tu nenshtrohen edhe ketyre errerave, nga te cilat per me teper nuk ekziston asnje tute mbrojtese. Astronautet e misioneve Apollo qe shkuan ne Hene jane te vetmet qenie njerezore qe kane udhetuar pertej mbrojtjes se fushes elektromagnetike te Tokes. Koha e shkurter e qendrimit te tyre ne hapesire, mesatarisht 8 dite, e ben thuajse te pamundur kalimin nen nje rryme therrmijash ekstremisht te jonizuara. Megjithate ne rastin e nje misioni ne Mars do te duhen te pakten 18 muaj udhetim, nje kohe e mjaftueshme per te qene te sigurte se ekuipazhi do te haset me nje stuhi diellore.<br />Tanime, nje grup kerkuesish te Laboratorit Radherford (<a href="http://www.scitech.ac.uk/About/Find/RAL/Introduction.aspx">Rutherford Appleton Laboratory</a>), Universitetit te Jorkut (<a href="http://www.york.ac.uk/">York University</a>), te <a href="http://www.strath.ac.uk/">Strathclyde</a> dhe <a href="http://www.ist.utl.pt/html/perfil/international.shtml">IST-se te Lisbones</a>, kane zhvilluar nje sere modelesh per te treguar se eshte e mundur te mbrohen astronautet brenda anijes kozmike duke e pajisur kete te fundit me nje “sfere magnetike xhepi” ne gjendje te devijoje therrmijat e jonizuara te ererave diellore.<br />Ideja eshte shfaqur qysh ne vitet 60, megjithate nuk eshte pare kurre si nje alternative e mundshme duke qene se mendohej se “sfera elektromagnetike” duhet te kishte nje diameter prej te pakten 100 kilometrash per te qene efikase.<br />Nje seri simulimesh ne kompiuter me modele qe jane frut i studimeve mbi energjine dhe fuzionin berthamor (<a href="http://blogshkenc.blogspot.it/search/label/energji%20berthamore">shiko dosjen</a>) te 50 viteve te fundit, kane provuar se per te mbrojtur nje anije kozmike dhe ekuipazhin e saj do te mjaftonte nje sfere prej vetem disa metra diameter.<br /><br />Burimi: <a href="http://www.iop.org/EJ/abstract/0741-3335/50/12/124025">Institute of physics / Electronic Journals</a>

Ne udhetim drejt Marsit, te mbrojtur nga nje “sfere magnetike”

Ne udhetim drejt Marsit, te mbrojtur nga nje “sfere magnetike”

Pengesa me e madhe e misioneve ne Mars eshte cilesuar deri me sot rreziku i nenshtrimit te astronauteve ndaj atyre qe quhen stuhi diello...

Continua a leggere...»

16:09

Krahasimi i madhesise se Tokes me Diellin

<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
<a href="http://ipac.jpl.nasa.gov/media_images/sig07-012.jpg"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/12/toka-krahasuar-me-diellin.jpg?w=440&h=326" /></a></div>
<div style="text-align: center;">
<br /></div>
<div style="text-align: center;">
Te mesuar me permasat tokesore dhe duke krijuar ne mendje nje “univers” permasash te ndikuar nga ato cka na rrethojne, shumica e njerezve e kane me te vertete te veshtire te imagjinojne paanesine e Universit. Duke kerkuar neper internet gjeta ne sitin e NASA-s kete figure qe ve perballe ne nje krahasim (te pamundur sepse ne nje distance te tille toka do te shkaterrohej) Diellin dhe Token. Per mua eshte me te vertete mbreselenese sepse edhe duke ditur se Dielli eshte shume here me i madh se Toka jone, ne te gjitha emisionet, librat, skicat e sistemit tone diellor nuk e kisha ndjere asnjehere diferencen gjigande qe qendron midis ketyre dy trupave qiellore. Po ju le ta shijoni dhe vleresoni vete imazhin, duke shpresuar se do tju krijoje nje ide pak me te qarte te asaj qe na rrethon. Dhe te mendosh se Dielli yne eshte nje yll me permasa mesatare, i pakrahasueshem me ato yje te quajtura Gjigande te kuq…</div>
<div style="text-align: center;">
(Klikoni mbi figure per ta pare te zmadhuar duhet pak kohe sa te shfaqet, <a href="http://ipac.jpl.nasa.gov/media_images/sig07-012_medium.jpg">klikoni ketu</a> nese kini nje lidhje te ngadalte)</div>

Krahasimi i madhesise se Tokes me Diellin

Krahasimi i madhesise se Tokes me Diellin

Te mesuar me permasat tokesore dhe duke krijuar ne mendje nje “univers” permasash te ndikuar nga ato cka na rrethojne, shumica e njer...

Continua a leggere...»

12:32

Univers, parashikohet perplasja e 4 galaktikave

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://i0.wp.com/chandra.harvard.edu/photo/2009/macs/macs_labeled_420.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="194" src="https://i0.wp.com/chandra.harvard.edu/photo/2009/macs/macs_labeled_420.jpg" width="200" /></a></div>
<div>
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">Astronomet kane identifikuar nje fenomen qe deri tani nuk ishte vene re asnjehere. 4 galaktika te ndryshme do perplasen me njera-tjetren, cka pritet te shkaktoje nje shperthim shume te madh ne Univers.</span></div>
<div>
<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;"><br /><br />Duke perdorur fotografite e teleskopit te NASA-s, “Chandra” qe ndodhet ne Hubble, astrologet kane vene re kete fenomen ne nje largesi prej 5.4 miliarde vite drite larg, nje zone e pasur me shume galaktika. “MACSJ0717.5+3745” quhet zona e pasur me galaktika qe rrezikon zhdukjen pas kesaj perplasje qe pritet te ndodhe.<br /><br />“Pa kete teknologji do ta kishim te pamundur te informoheshim me mire rreth ketij fenomeni ku galaktikat ngaterrohen mes tyre, sepse ngjarja ndodh shume miliarda vite vrite larg nesh”, shpjegon shkencetari Harald Ebeling.<br /><br />Me interesant eshte fakti se me kete zbulim vertetohen edhe perllogaritjet matematike te bera me pare, cka do te thote se metodat teorike mund te perdoren edhe per pjese te tjera te Universit.<br /><br />Marre nga: <a href="http://www.top-channel.tv/new/artikull.php?id=149137">top-channel.tv</a><br />Foto Credit: <a href="http://chandra.harvard.edu/photo/2009/macs/">Chandra</a><br /><br />Perplasja do te shkaktohet nga rrip galaktikash, gazi, dhe lende te erret me nje gjatesi prej 13 milion vite drite, i njohur ndryshe si filament. Ne figure shihet drejtimi i levizjes se galaktikave dhe shpejtesia e 3 prej tyre e simbolizuar nga gjatesia e shigjetes.<br />Nje animacion i vendodhjes se galaksive mund ta shihni duke klikuar <a href="http://chandra.harvard.edu/photo/2009/macs/animations.html">ketu</a>.</span></div>

Univers, parashikohet perplasja e 4 galaktikave

Univers, parashikohet perplasja e 4 galaktikave

Astronomet kane identifikuar nje fenomen qe deri tani nuk ishte vene re asnjehere. 4 galaktika te ndryshme do perplasen me njera-tjetren,...

Continua a leggere...»

02:57

CERN izolon antimaterien

<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;"><br /><div style="text-align: center;">
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2010/11/antimaterie.jpg"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2010/11/antimaterie.jpg?w=493&h=250&crop=1" /></a></div>
LHC (Large Hadron Collider) eshte nje nga eksperimentet shkencore me te kushtueshme te te gjitha koherave. Nje arritje teknologjike e races njerezore qe do ti lejoje kuptimin me te plote te pyetjeve thelbesore mbi universin. Ndertimi i tij kushtoi rreth 7.5 miliard euro dhe vuri ne prove te gjithe kapacitet inxhinieristike dhe shkencore te njeriut. Kostoja e larte e nje eksperimenti te tille beri qe “kusheriri” i tij amerikan SSC (Superconducting Super Collider) te anullohej ne vitin 1993.  Kongresi amerikan e anulloi kete projekt me justifikimin se kostoja e tij ishte shume e larte, rezultatet e paqarta, dhe se amerika nuk kishte me cte provonte per supremacine e saj ndaj Bashkimit Sovjetik. Eshte tragjikomike te mendosh se nje projekt i tille u anullua per pune kostosh nderkohe qe per 15 vjet SHBA vazhdoi te shpenzoje ne menyre te pamatur ne cdo aspekt tjeter.<br /><br />Pas ketij anullimi topin e morri Europa e cila vendosi te financoje nje projekt me te njejtin qellim: ti pergjigjet pyetjeve thelbesore mbi krijimin e universit tone. Nje Europe e Bashkuar ne hapat e saj te pare (viti , me projekte te medha dhe qe do te theksoje rendesine e saj ne rang boteror. Edhe pse kostoja e ketij projekti eshte me te vertete kolosale, frytet e tij jane po aq kolosale.</span><div>
<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;"><br /></span></div>
<div>
<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;"><br /></span><div>
<a href="https://i0.wp.com/img.maxisciences.com/antimati%e8re/l-antimatiere-capturee-pour-la-premiere-fois-au-cern-credit-photo-cern_20650_w460.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="200" src="https://i0.wp.com/img.maxisciences.com/antimati%e8re/l-antimatiere-capturee-pour-la-premiere-fois-au-cern-credit-photo-cern_20650_w460.jpg" width="177" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Pas krijimit të mini-Big Bangut në Large Hadron Collider, shkencëtarët CERN kanë arritur tashmë një tjetër rezultatet rekord në fushën e fizikës kuantike. Këtë herë në Gjenevë ishin në gjendje të krijojnë 38 atomet te antimateries dhe ti izolojne per nje fraksion sekonde. <br /><br /><br /><br /><br />Sipas “modelit standard” të fizikës kuantike, çdo grimcë elementare e materies (proton, neutron, elektron) ka te bashkevlefshmen e saj ne boten e antimateries me ngarkese dhe spin te anasjellte. Per shembull  elektronit i korespondon pozitroni (thermije qe rrotullohet rreth atomit por me ngarkese pozitive). E njejta gje ndodh per antiprotonin (te anasjelltin e protonit) qe ka nje ngarkese negative dhe qe eshte i vendosur ne berthamen e antiatomit.<br /><br />Krijimi i antimateries në laborator ose përdorimin e tij në teknologji nuk është më një risi. Problemi qendron ne studimin e karakteristikave te saj. Antimateria eshte tmerresisht e paqendrueshme ne boten e materies. Sapo nje thermije antimaterieje prek nje thermije materieje anihilohet (zhduket) duke cliruar keshtu energji. Duke qene se ne boten qe na rrethon materia eshte kudo e pranishme, nuk ka shume vend per te pritur antimaterien… pervec CERN-it. Duke qene se boshlleku total nuk ekziston ne praktike (sado te arrijme te krijojme boshllek do te mbetet nje sasi e vogel atomesh), shkencetaret e CERN-it pervec krijimit te nje boshlleku maksimal te lejueshem nga teknologjite e sotme, kane gjetur edhe nje zgjidhje tjeter per te ndaluar takimin e antimateries me materien. Fale fushave te forta magnetike ata kane arritur te ulin ne minimum energjine e therrmijave te antimateries ne menyre qe te leviznin sa me pak te ishte e mundur. Duke levizur fare pak per normat e botes atomike, antithermijat kishin me pak mundesi te takonin thermijat e materies qe gjendeshin ne boshllekun e krijuar. Keshtu 38 antiatomet e hidrogjenit te krijuara kane mundur te qendrojne ne “jete” per 2/10 e sekondes. Nje kohe e mjaftueshme per te arritur te regjistruar te dhena mbi sjelljen dhe karakteristikat e tyre. Te dhane qe pas studimit do te mund te na lejojne te njohim me mire kete bote te cuditshme qe mendohet se mund te kete krijuar edhe universe antimaterieje.<br />Sipas teorise se Big Bangut antimateria dhe materia ekzistonin kudo pas shperthimit te madhe.<br />Megjithate natyra me sa duket ka nje tendence kundrejt materies. Keshtu per cdo 10^27 therrmija antimaterieje ekzistojne 10^27 + 1 therrmija materieje. Teksa cdo thermije antimaterieje asgjesoheshe nga therrmija e materies, teresia e 1 thermijave cdo 10^27 therrmija materieje qe mbijetuan i dhane jete universit tone sic e njohim ne sot.<br />Studimi i karakteristikave te therrmijave te izoluara do te lejojne te njohim ndoshta perse natyra ka kete prirje kundrejt materies, dhe a eshte e mundur qe antimateria te kete krijuar nje “anti-univers” te anasjellte me tonin ne nje dimension paralel? Fale LHC pyetjeve me te rendesishme per racen njerezore po u arrihet gjithnje e me shume tu gjendet nje pergjigje.<br /><br /><br /><span style="font-size: large;">Take that USA!!!</span></span></div>
</div>

CERN izolon antimaterien

CERN izolon antimaterien

LHC (Large Hadron Collider) eshte nje nga eksperimentet shkencore me te kushtueshme te te gjitha koherave. Nje arritje teknologjike e race...

Continua a leggere...»

02:50

Ja çfarë ka shpikur shkencëtari shqiptar, Ekrem Misimi (Video)

<div class="jwDisqusArticleCounter" style="padding: 2px 0px; margin: 4px 0px 12px; border-top-width: 1px; border-top-style: solid; border-top-color: rgb(229, 229, 229);"><span style="display: block; border-top-width: 1px; border-top-style: solid; border-top-color: rgb(223, 223, 223); border-bottom-width: 1px; border-bottom-style: solid; border-bottom-color: rgb(223, 223, 223); text-align: right; padding: 4px 8px 4px 20px; margin: 0px;"><strong style="-webkit-text-size-adjust: auto; background-color: rgba(255, 255, 255, 0); font-family: 'Helvetica Neue Light', HelveticaNeue-Light, helvetica, arial, sans-serif;"><img alt="Ahbsdfdfg" src="http://infodirekt.tv/images/Nentor/Donika/Ahbsdfdfg.png" style="margin: 0px 15px 15px 0px;">B.Krasniqi</strong></span></div><p style="margin: 12px 0px; padding: 0px;"><span style="-webkit-text-size-adjust: auto; background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"><strong><br>Shkencëtari shqiptar Ekremi Misimi i cili jeton dhe vepron jashtë vendit, ka bërë një zbulim të ri që do të ndihmonte shumë industrinë ushqimore.</strong><br><strong>Ai zbulimin e tij e ka quajtur roboti "Gribbot" dhe përmes një video ka prezantuar më gjerësisht këtë zbulim të tij.</strong></span></p><p style="margin: 12px 0px; padding: 0px;"><span style="-webkit-text-size-adjust: auto; background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"><br>Infodirekt.tv ju sjell prezentimin e kësaj shpikje përmes videosl:</span></p><p style="margin: 12px 0px; padding: 0px;"><span style="-webkit-text-size-adjust: auto; background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"> </span></p><span style="-webkit-text-size-adjust: auto; background-color: rgba(255, 255, 255, 0);"><iframe width="610" height="510" src="http://www.youtube.com/embed/PoOo0_T_ohY?wmode=transparent" frameborder="0" allowfullscreen=""></iframe></span>

Ja çfarë ka shpikur shkencëtari shqiptar, Ekrem Misimi (Video)

Ja çfarë ka shpikur shkencëtari shqiptar, Ekrem Misimi (Video)

B.Krasniqi Shkencëtari shqiptar Ekremi Misimi i cili jeton dhe vepron jashtë vendit, ka bërë një zbulim të ri që do të ndihmonte shumë indus...

Continua a leggere...»

13:31

Zbulohet gjeni i mplakjes se trurit

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPnKvxczsfE5C4voAU-2QJfX91WdIsbPfS1YH_M2n6K0Y6jrzcIOwX0F1o4wVERzCXOx9QHPMerlENTKeVjaElc1kIGHPL4p1HwYCeqIiePp46dxSfZa1JD_En1z4dvb7DXPLcwckvGMs/s1600/truri.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgPnKvxczsfE5C4voAU-2QJfX91WdIsbPfS1YH_M2n6K0Y6jrzcIOwX0F1o4wVERzCXOx9QHPMerlENTKeVjaElc1kIGHPL4p1HwYCeqIiePp46dxSfZa1JD_En1z4dvb7DXPLcwckvGMs/s1600/truri.jpg" /></a></div>
<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">A mund te arrihet nje dite te ndalohet mplakja e trurit dhe te parandalohen keshtu semundje si ajo e Alzajmerit apo e Parkinsonit? Pergjigjia eshte po, me kusht qe te arrihet te krijohet nje program gjenetik qe shpjegon degjenerimin dhe mplakjen e neuroneve. Ne kete aspekt nje hap te rendesishem ka kryer nje ekip kerkuesish i <a href="http://www.umontreal.ca/">Universitetit te Montrealit</a>, te spitalit Maisonneuve-Rosemont, dhe te <a href="http://www.lbl.gov/">Lawrence Berkeley National Laboratory</a>, duke evidentuar gjenin pergjegjes per mplakjen normale dhe patologjike te neuroneve.<br />Faktori i pare i lidhur me rrezikun e semundjeve si Parkinsoni dhe Alzajmeri eshte mosha. Shume kerkues jane duke punuar per te kuptuar me mire aspektin gjenetik te ketyre semundjeve, megjithate studimet e lidhura me aspektin e mekanizmave molekulare qe kontrollojne mplakjen neuronale jane te pakta.<br />Ekipi i drejtuar nga Dr. Gilbert Bernier, ka identifikuar gjenin Bmi1 si nje element thelbesor per te parandaluar grumbullimin e radikaleve te lire (radikalet e lire krijojne paqendrueshmeri ne neuronet dhe si rrjedhoje mplakjen e tyre). Bllokimi i ketij gjeni te minjte sillte gjithnje nje pershpejtim te madh te mplakjes se sistemit nervor qendror.<br />Si rezultat, tanime eshte e sigurte qe gjeni Bmi1 eshte nje rregullues i drejtperdrejte i mplakjes qelizore ne neuronet e trurit dhe ne ata te retines se syrit tek gjitaret, nepermjet aksionit te tij mbi proceset e mbrojtjes kunder radikaleve te lire.<br /><br />Burimi: <a href="http://www.techno-science.net/?onglet=news&news=6211">techno-science.fr</a></span>

Zbulohet gjeni i mplakjes se trurit

Zbulohet gjeni i mplakjes se trurit

A mund te arrihet nje dite te ndalohet mplakja e trurit dhe te parandalohen keshtu semundje si ajo e Alzajmerit apo e Parkinsonit? Pergjig...

Continua a leggere...»

10:07

Statuja ne mars ?!

<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;"><br /></span>
<div>
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/jeta-ne-mars.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img height="200" src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/jeta-ne-mars.jpg?w=441&h=472" width="185" /></a><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">Është thjesht një kombinim i rastësishëm dritë-hijesh apo bëhet fjalë për një krijesë të çuditshme marsiane?</span><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;"><br /></span><br />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">Janë këto foto të bëra nga sonda Spirit, një nga robotët e Nasa-s që gjëndet në sipërfaqen e planetit Mars për operacionin Mars Exsplorer, që kanë ngjallur kureshtje dhe debat sidomos në internet. “Statuja” eshte quajtur sirena e Marsit, dhe fotoja me siper eshte e publikuar edhe ne </span><a href="http://www.nasa.gov/multimedia/imagegallery/image_feature_990.html" style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">sitin zyrtar te NASA-s</a><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">. </span><a href="http://www.nasa.gov/images/content/207495main_Spirit.jpg" style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">Ne foton e publikuar ne sitin e NASA-s</a><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;"> gjithcka duket si nje reliev normal shkembor, por mjafton te zmadhosh fotografin per te pare qe ne anen e majte ndodhet statuja misterioze. Problemi shtrohet nëse është – Bllof apo një zbulim i jashtëzakonshëm?</span><br />
<br style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;" />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">Sepse megjithë stuhitë e rërës dhe periudhat e të qënit të ndaluar për shkak të baterive të shkarkuara, dy robotët e Nasa-s Spirit dhe Oportunity, që prej 2004 vazhdojnë që të dërgojnë foto panoramikedhe të dhëna përsa i përket truallit të Marsit.</span><br />
<br style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;" />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">Sipas </span><a href="http://www.theregister.co.uk/2008/01/22/life_on_mars/" style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">The Register</a><span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">, fotografia është e vërtetë (dmth nuk është një nga shakatë e zakonshme që qarkullojnë shpeshherë në intenet), dhe është bërë në Mars gjatë një ekspozimi të gjatë, nga 6 deri në 9 nëntor 2007.</span><br />
<span style="font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif;">Megjithë diskutimet e shumta në rrjet që ka shkaktuar kjo foto, nuk ka asnjë koment prej Agjencisë Nasa, dhe ata kufizohen vetëm ne faktin që sonda Spirit ka gjetur realisht shndërrime të shkëmbenjve që vërtetojnë që njëherë e një kohë, në Mars ka patur ujë.</span></div>

Statuja ne mars ?!

Statuja ne mars ?!

Është thjesht një kombinim i rastësishëm dritë-hijesh apo bëhet fjalë për një krijesë të çuditshme marsiane? Janë këto foto të bëra nga s...

Continua a leggere...»

09:52

Sida: Shkencëtarët deshifrojnë gjenomën e virusit Hiv.

<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiU7Cmk0dTqk9Ks45xt9SftGa7aG3z575GYBJnslupyA60qFD3Xa_FUWuCD81ML6N7UTbuhdl7PZEi97KdntWPXtle-oQW7NUFUqOFMmS-Uu3o64lYY00so2QZFjHsP70KqkKNXyxI0Ly0/s1600/images.jpg" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiU7Cmk0dTqk9Ks45xt9SftGa7aG3z575GYBJnslupyA60qFD3Xa_FUWuCD81ML6N7UTbuhdl7PZEi97KdntWPXtle-oQW7NUFUqOFMmS-Uu3o64lYY00so2QZFjHsP70KqkKNXyxI0Ly0/s1600/images.jpg" /></a></div>
<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Studiuesit e Universitetit të Karolinës së Veriut në Chapel Hill (USA) kanë deshifruar për herë të parë gjenomën e virusit të Hiv (Human Immunodeficiency Virus).<br />Lajmi, që zë faqen e parë të revistës shkencore Nature, tregon se tashmë mund të kuptohen strategjitë e përdorura nga virusi si dhe të mund të prodhohen ilaçet antivirale.<br /><br />Ndërlikimet dhe vështirësia e deshifrimit, deri më sot, qëndronin në faktin që HIV i magazinonte informacionet e tij në Rna (acidi ribonucleic) në vënd të elikës së dyfishtë, si gjithë viruset e tjerë.<br />Edhe në të kaluarën janë bërë zbulime për pjesë të vogla të gjenomës së Rna së Hiv, por kësaj rradhe bëhet fjalë për dy filamente shumë të gjatë të përbëra nga rreth 10mijë nukleotidi çdonjëri.<br /><br />Kevin Weeks dhe kolegët e tij kanë përdorur teknologjinë e analizës së Rna-së të quajtur “Shape” për të deshifruar të gjithë strukturën e gjenomës së virusit deri në nivelin e nukleotideve të veçantë. Siç dyshohej, përbërja e nukleotideve influencon në prodhimin e proteinave, por shkencëtarët treguan që struktura e Rna influencon edhe shumë faza të ciklit infektiv të Hiv.<br /><br />Falë këtij zbulimi mund të hidhet dritë në rolin e gjenomës së Rna në ciklin vital të një virusi si Hiv: “një mundësi është ajo që të modifikojmë sekuencën e Rna e të shikojmë nëse virusi e vë re këtë apo jo. Sepse kështu mund të shohim se, nëse duke ndryshuar apo goditur diçka të tij, mund të ndryshojmë edhe rritjen apo përhapjen e tij” shpjegon Weeks, që shton edhe që: ” kemi filluar të kuptojmë trukun që gjenoma përdor për të ndihmuar virusin që të maskohet dhe të mos zbulohet në organizmin e njeriut”.<br /><br />Kjo është një ndihmë e madhe qëju vjen studiuesve për të kuptuar ciklin jetësor të gjenomës së Rna, e cila nga ana e saj përcakton edhe ciklin jetësor të Hiv.<br />Nga viti 1981, kur ekzistenca ju bë e njohur opinionit publik, llogaritet se Sida ka shkaktuar 25 milionë të vdekur dhe 33 milionë të sëmurë apo sieropozitivë.</span>

Sida: Shkencëtarët deshifrojnë gjenomën e virusit Hiv.

Sida: Shkencëtarët deshifrojnë gjenomën e virusit Hiv.

Studiuesit e Universitetit të Karolinës së Veriut në Chapel Hill (USA) kanë deshifruar për herë të parë gjenomën e virusit të Hiv (Human I...

Continua a leggere...»

09:26

Projektet hapesinore europiane 2015-2025!

<div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 13px; line-height: 20px !important; padding: 8px 0px;">
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/eksplorim-hapesire.jpg" sl-processed="1" style="color: #222222;" title="eksplorim-hapesire.jpg"><img align="left" alt="eksplorim-hapesire.jpg" border="2" height="200" src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/eksplorim-hapesire.jpg?w=270&h=200" style="background: rgb(244, 244, 244); border: 1px solid rgb(221, 221, 221); margin: 0px 0px 6px; padding: 5px;" width="270" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;"><br /><br />Agjensia Hapesinore Europiane (ESA) ka publikuar perzgjedhjen e programeve shkencore per te cilat do te ndermeret nje faze studimesh (assessment study). Kjo faze qe do te kryhet ne bashkepunim me agjensite hapesinore dhe kompanite industriale do te zgjase rreth 1 vit, dhe do te perzgjedhe dy misionet kryesore te Cosmic Vision 2015-2025.<br /><br />Nder 50 misionet e propozuara nga komuniteti shkencor, veren e kaluar, ja cilat prej tyre kane arritur te kalojne fazen e pare te seleksionimit:<br /><br /><br />– ne kuadrin e studimeve te Sistemit Diellor: Laplace(Jupiter), Tandem (Saturn, Titan, Encelade), (hapesira e afert me Token), Cross-scaleMarco-Polo(Asteroidet);<br /><br />-ne kuadrin e studimeve astronomike: Plato (ekzoplanetet), Spica (observator hapesinor me drite infratekuqe), XEUS (observator hapesinor me rreze X)<br /><br /><br />Laplace: studimi i sistemit te Jupiterit<br /></span><br />
<a href="http://techno-science.net/illustration/Espace/Cassini-Huygens/052CassJup2.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/jupiteri-laplace.jpg?w=594" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Sistemi i Jupiterit dhe i henave te tij eshte nje sistem planetar ne vetvete. Unike mes henave te tij Europa supozohet te mbaje ne vetvete nje oqean te tere midis shtreses se saj te siperme prej akulli, dhe nerthames se saj prej silikati. Misioni i propozuar synon tu pergjigjet disa pyetjeve rreth mundesise se Europes per te qene e banuar, dhe mbi funksionimin e sistemit planetar ne vetvete. Misioni ka si qellim te leshoje tre baza orbitale per te kryer observime te koordinuara te Europes, te sateliteve te tjere, te magnetosferes se Jupiterit, te atmosferes se tij dhe te struktures se tij te brendshme.<br /><br />Ne qofte se do te pranohet misioni do te zhvillohet ne bashkepunim me NASA-n<br /><br /><br /><br /><br />Tandem: misioni i ri drejt Saturnit, Titanit dhe Encelade<br /></span><br />
<a href="http://esamultimedia.esa.int/images/spcs/huygens/ch20041130b.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/titani-tandem.thumbnail.jpg?w=594" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Tandem eshte nje mision i propozuar per te zhbiruar dy satelitet e Saturnit (Titanin dhe Enceladen), ne siperfaqe dhe nga orbita e tyre. Duke u bazuar ne pyetjet e ngritura nga sonda Cassini, misioni do te analizoje ne detaj sistemet e Encelades dhe te Titanit, origjinen e tyre, strukturen e tyre te brendshme, evolucionin dhe potencialin e tyre astrobiologjik (mundesine e ekzistences se jetes). Misioni do te perbehet nga dy anije hapesinore, nje satelit orbitues, dhe nje anije mbajtese e afte te mbarte brenda saj dhe t’i depozitoje ne siperfaqen e Titanit nje balone dhe tre sonda. Ne qofte se perzgjidhet edhe ky mision do te zhvillohet ne bashkepunim me NASA – n.<br /><br />Parashikohet qe nje perzgjedhje e pare do te kryhet midis Laplasit dhe Tandemit, pra midis zhbirimit te Jupiterit ose Saturnit, pasi te konsultohen partneret e huaj.<br /><br /><br />Cross-scale: studim i thelluar i hapesires perreth Tokes<br /></span><br />
<a href="http://www.esa.int/images/Image2,14.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/cross-scale-dielli-1.jpg?w=594" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Cross-scale ka si qellim perdorimin e 12 anijeve hapesinore per te analizuar plazmen (therrmijat e jonizuara) qe rrethojne Token. Matja do te kryhet ne shkalle te ndryshme ne disa pika kyce te hapesires perreth Tokes. ESA do te bashkepunoje me JAXA-n, Agjensia Hapesinore Japoneze ne qofte se vendos te zhvilloje kete projekt.<br /><br /><br /><br /><br />Marco Polo: Marrje e nje guri prove nga nje asteroid<br /></span><br />
<a href="http://www.esa.int/esaCP/SEM1IQAMS7F_index_1.html#subhead4" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/marco-polo-asteroid.jpg?w=150&h=126" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Ky mision do te kete si qellim karakterizimin ne nivele te ndryshme te nje asteroidi te afert, dhe marrjen e kthimin ne Toke te nje guri provez nga siperfaqja e tij. Misioni do te lejonte studimin e origjines dhe te evolucionit te Sistemit Diellor, te rolit qe kane mundur te luajne dhe qe luajne trupat e vegjel, te origjines se vete Tokes dhe te jetes ne hapesire. Nje satelit qe do te transportoje nje anije ulese dhe pajisje te marrjes se provezes, si dhe nje kapsule rikthimi ne Toke do te jene pajisjet kryesore te ketij misioni, i cili do te mund te zhvillohet ne bashkepunim me JAXA-n ne rast perzgjedhjeje.<br /><br /><br />Dune dhe Space: lenda e zeze dhe energjia e erret.<br /><br />Dy propozime jane bere (Dune, dark universe investigator et SPACE, new near-infrared all-sky cosmic explorer) ne lidhje me studimin e lendes se zeze dhe te energjise se erret ne univers. Edhe pse bazohen ne teknika te ndryshme, ato kane te njejtin objektiv shkencor thelbesor. Nje faze studimesh paraprakesh do te kryhet ne pranveren e vitit te ardhshem me qellim perpunimin dhe perzgjedhjen e nje projekti europian per studimin e energjise se zeze.<br /><br /><br />Plato: Ne kerkim te ekzoplaneteve<br /></span><br />
<a href="http://www.esa.int/esaCP/SEM1IQAMS7F_index_1.html#subhead6" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/ekzoplanet.jpg?w=594" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Ky zbulues teper i avancuar i ekzoplaneteve do te jete nje mision fotometrie i afte te zbuloje dhe te karakterizoje ekzoplanetet nepermjet metodes se tranzitivitetit, ose nepermjet asaj te matjes se oshilimeve “milimetrike” te yjeve ne qender te ketyre sistemeve ekzoplanetesh. Ai do te jete ne gjendje te observoje planete te gurte rreth yjeve me te shndritshem dhe do te jete me specifik se paraardhesit e tij. Observimet e realizuara nga misioni do te kompletohen nga observime te tjera te bera ne toke dhe ne hapesire, me qellim qe te saktesohet masa e planeteve te zbuluar dhe te mund te studiohet atmosfera e tyre.<br /><br /><br />Spica, observator hapesinor me rreze infra te kuqe<br /></span><br />
<a href="http://www.esa.int/images/IRC_AllSky_H.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/foto-univers-infra-te-kuqe.jpg?w=122&h=92" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Spica do te jete nje observator i afte te punoje ne infrakuqin e mesem dhe te larget, fale nje teleskopi te posacem. Misioni do te studioje formimin planetar, funksionimin e Sistemit Diellor, dhe origjinen e universit. Pajisjet e tij, do ti mundesojne ndertimin e kartografie (sistem i gjere hartash) fotometrike te qiellit me precizion te larte, nje analize spektrale dhe koronografine e planeteve dhe te disqeve planetare. Ne rast perzgjedhjeje ky mision do te zhvillohet ne bashkepunim me JAXA-n japoneze.<br /><br /><br />XEUS: spektroskopi me rreze X e evolucionit te universit<br /></span><br />
<a href="http://esamultimedia.esa.int/images/Science/xmm/XMM_fossil-cluster_27Apr06__H.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2007/10/foto-rreze-x.jpg?w=594" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">XEUS (X-ray Evolving Universe Spectroscopy), do te jete nje observator hapesinor me rreze X i nje brezi te ri, qe do te kete si synim studimin e ligjeve thelbesore dhe te origjines se universit. XEUS do te mund te eksploroje fushat thelbesore te astrofizikes bashkekohore: rritjen e vrimave te zeza super masive, evolucionin hapesinor te galaktikave, evolucionin e strukturave ne shkalle te gjere, gravitetin ekstrem te materies ne kushte ekstreme, evolucionin dinamik te plazmave kozmike dhe kimine kozmike. XEUS do te vendoset ne nje orbite rreth L2, pikes se dyte te Lagranzhit (per ata qe studiojne matematike), nen shoqerine e dy sateliteve te tjere, nje satelit pasqyre dhe nje satelit zbulimi, qe do qendrojne pezull ne orbite si nje sistem prej tre trupash.<br /><br />Partneret e ndryshem nderkombetare kane treguar nje interes te madh per XEUS-in dhe diskutimet do te fillojne rreth fundit te vitit me agjensite e interesuara per te siguruar sa me pare pjesemarrjen e tyre ne ndertimin e studimeve.<br /><br /><br />Gara filloi…<br /><br />Te gjitha misionet kandidate hyjne tani ne nje cikel vlerresimi qe do te mbaroje ne 2011. Para fundit te kesaj faze, nje zgjedhje e rendesishme do te kryhet me 2009. Dy misione do te perzgjidhen nga SPC (Science Programme Committee) i ESA-s, dhe leshimet e tyre jane parashikuar respektivisht me 2017 dhe 2018.<br /><br /><br />Burimi: <a href="http://www.esa.int/esaCP/SEM1IQAMS7F_index_0.html">ESA</a>, <a href="http://www.lesia.obspm.fr/Divers/ResultCosmicVision.html">Observatoire de Paris</a>, <a href="http://www.techno-science.net/?onglet=news&news=4651">Techno-Science.net</a></span></div>

Projektet hapesinore europiane 2015-2025!

Projektet hapesinore europiane 2015-2025!

Agjensia Hapesinore Europiane (ESA) ka publikuar perzgjedhjen e programeve shkencore per te cilat do te ndermeret nje faze studimesh (asses...

Continua a leggere...»

03:34

Krijohet ne laborator kodi gjenetik i nje bakteri!

<div style="padding: 8px 0px;">
</div>
<div style="padding: 8px 0px;">
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/kromozom.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/kromozom.jpg?w=195&h=149" /></a><br />Kerkuesit kane krijuar kodin gjenetik komplet te nje organizmi te gjalle – nje bakter – duke bere keshtu nje tjeter hap te rendesishem perpara per te krijuar jeten artificiale.<br />Me 485 gjene aktive, bakteri Mycoplasma genitalium, ka kodin gjenetik me te shkurter te njohur se cdo organizem tjeter i gjalle. Virus qe kane nje kod gjenetik akoma me te shkurter, nuk konsiderohen si qenie plotesisht te gjalla, por si nje gjendje midis se gjalles dhe jo te gjalles per shkak te paaftesise se tyre per tu riprodhuar pa ndihmen e qelizave mbartese.<br />Bakteret perkundrazi jane te afte te riprodhohen dhe edhe pse nga me te thjeshtat jane qenie plotesisht te gjalla. Grupi i qendres non-profit <a href="http://www.jcvi.org/">J.Craig Venter Institute</a>, ne Maryland, punon prej vitesh duke kerkuar menyren per te ndertuar M. genitalium nga hici.<br />“Konsiderojme arritjen tone si hapin e dyte te rendesishem te nje procesi te perbere prej tre hapash ne tentativat tona per te krijuar organizmin e pare sintetik”, ka thene Craig Venter, themelues i institutit.<br />“I gjithe ky proces ka filluar me vetem kater shishe produktesh kimike”.<br />M. genitalium ka nje strukture mjaft te thjeshte, e gjithe ADN-ja mbahet ne nje kromozom te vetem. “Qellimi yne perfundimtar eshte ai i krijimit te nje kromozomi krejtesisht sintetik i cili mund te futet ne nje qelize artficiale, duke krijuar keshtu organizmin e pare artificial, te krijuar vetem nga njeriu” – ka shtuar Venter.<br />Craig venter eshte nje mer i njohur ne fushen e kerkimeve bioteknologjike. Ne 2001, Celera nje nderrmarje e krijuar prej tij, ish e para qe dekodifikoi gjithe kodin gjenetik te njeriut.<br /><br />Nje tjeter artikull per arritjen ne fjale e gjeni edhe te <a href="http://selfmaderadio.blogspot.com/2008/01/nje-hap-me-prane-jetes-sintetike.html">selfmaderadio</a>.<br /><br />Sipas: <a href="http://it.yahoo.com/">Yahoo.it</a></div>

Krijohet ne laborator kodi gjenetik i nje bakteri!

Krijohet ne laborator kodi gjenetik i nje bakteri!

Kerkuesit kane krijuar kodin gjenetik komplet te nje organizmi te gjalle – nje bakter – duke bere keshtu nje tjeter hap te rendesishem pe...

Continua a leggere...»

03:15

DOSSIER: Biologjia sintetike, jeta e krijuar në laborator.

<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Para pak ditesh publikuam lajmin e<a href="http://blogshkenc.blogspot.it/2015/05/krijohet-ne-laborator-kodi-gjenetik-i.html"> krijimit ne laborator te kodit gjenetik </a>te nje qenieje te gjalle, pikerisht te nje bakteri. Per te kuptuar me mire rendesine e kesaj arritjeje, dhe perdorimet qe mund te kete ajo ne te ardhmen, ne artikullin ne vazhdim trajtohet me gjere, sic e le te kuptohet edhe titulli, tema e “jetes te krijuar ne laborator”. Debati qe kjo teme hap eshte jo pak i rendesishem per etiken shkencore. Artikulli ne vazhdim trajton disa pika kyce per te kuptuar me mire “teknologjine e krijimit te jetes”.<br /></span><br />
<div style="text-align: center;">
<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;"><a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/synthetic-biology.jpg"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/synthetic-biology.jpg?w=441&h=122" /></a></span></div>
<span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">
<br />Kur në 2002 deklaronte se nuk po kërkonte që të merrte te drejten e autorit mbi gjenet, por vetë jetën, askush nuk e besoi, por sot <a href="http://www.jcvi.org/">J. Craig Venter i Institutit të Rockville</a>, Maryland, në të cilin po punonin prej kohësh dy prej studiuesve më të mirë: Clyde Hutchinson, microbiolog i “<a href="http://www.unc.edu/">University of North Carolina</a>” Chapel Hill, dhe Hamilton Smith, Nobël për fiziologjinë dhe mjeksinë në 1978 treguan që bakteri sintetik nuk është më vetëm projekt dhe premtim megaloman dhe u bë i qartë që kur me 31 Maj te 2007-es u bë publike <a href="http://appft1.uspto.gov/netacgi/nph-Parser?Sect1=PTO1&Sect2=HITOFF&d=PG01&p=1&u=%2Fnetahtml%2FPTO%2Fsrchnum.html&r=1&f=G&l=50&s1=%2220070122826%22.PGNR.&OS=DN/20070122826&RS=DN/20070122826">kërkesa për brevetin n. 20070722826</a>, e prezantuar pa shumë bujë me 12 tetor 2007, me kërkesën që të publikohej edhe në qindra zyra të tjera patentimesh kombëtare dhe ndërkombëtare.<br />Titulli i kërkesës së patentës/brevetit, “Minimal bacterial genome”, d.m.th gjenoma minimale e nevojshme për të bërë që të jetojë një bakter.<br /><br /><span style="font-size: large;">Besimi, morali, regullat, …</span></span><br />
<div>
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/synthetic-biology-information.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/synthetic-biology-information.jpg?w=151&h=145" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Në se konsiston kjo ‘jetë’ e krijuar në laborator?<br />Kanë marrë gjenomën e Mycoplasma genitalium (një bakter që dyshohet të jetë shkaktar i uretritit ose të disa patologjive të tjera infiammatore të zonës pelvike), i pari që është sekuencuar nga gjenetistët, dhe një nga një kanë ‘caktivizuar’ secilin prej 470 gjeneve te tij për të parë se me cilët prej tyre bakteri do të jetonte normalisht dhe në mungesë të tyre.<br />Pasi zbuluan se cilët ishin të domosdoshëm për mbijetesën e tij ,381 prej tyre, kanë sintetizuar një pjese ADN-je që t’i përmbante të gjitha, me 580000 çifte bazë të materialit gjenetik. Synimi final eshte te marrin nje mikrobakter natyral, te cilit do ti heqin bërthamën e tij gjenetike dhe do te futin atë artificiale, duke ruajtur kështu mekanizmin molekular të nevojshëm për të lexuar gjenet dhe për ti shndërruar ato në proteina: Shkurt te krijojne një organizëm artificial.<br /><br />Natyrisht që kjo përbën një progres të inxhinierisë gjenetike, ose më mirë të biologjisë sintetike, siç quhet tashmë kjo pjesë e biologjisë.<br />Të vetmit që kishin vënë re këtë patentim qenë bioetikët e <a href="http://www.etcgroup.org/en/materials/publications.html?pub_id=631#">Etc group of Ottawa</a>, të cilët i kërkuan Venter-it që të tërhiqte kërkesën për patentim si dhe zyrës së patentimeve që të mos ta pranonte një kërkesë të tillë, sepse një gjë e tillë është kundër moralit publik dhe sigurisë.<br />“Për herë të parë Zoti ka një konkurrent”, është shprehur Pat Mooney, i Etc.<br /><br />… <span style="font-size: large;">përgjegjësia e shkencës</span><br /><br />Etc mund te kete të drejtë, sepse biologjia sintetike po ecën me të vërtetë me ritme të pamenduara deri disa vite më parë, dhe të imagjinojmë përdorime keqdashëse dhe të tmerrshme të këtij zbulimi, nuk ka nevojë për shumë fantazi.</span></div>
<div>
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/research.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/research.thumbnail.jpg?w=104&h=143" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Që prej viteve ’90 të shekullit të kaluar, tek Venter, një Ethics and genomics group, i drejtuar prej Mildred K. Cho, të Center for Biomedical Ethics të Universitetit te Standfordit, që përpilonte rregullat e një kodi të sjelljes, për të parandaluar që me metodën e tyre të sintetizohen baktere patogjenë ndërsa në faqet e revistave shkencore , Cho praktikisht nuk ngre asnjë kundershtim ndaj këtij problemi, edhe pse thekson që vetë studiuesit duhet të jenë përgjegjës për çdo pasoje negative si rrjedhojë e krijesave të tyre.<br /><br />Kërkuesit e kishin quajtur bakterin e tyre “Synthia”, dmth organizëm sintetik, ndërsa Etc e ka quajtur Mycoplasma laboratorium, dhe Venter e ka ruajtur këtë të fundit si emër për zbulimin e tij të fundit.<br /><br /><span style="font-size: large;">Problemi i vërtetë është se si do të përdoret?</span><br /></span></div>
<div>
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/synthetic-biology-virus.jpg" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/01/synthetic-biology-virus.jpg?w=153&h=196" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Në vetvete ky bakter mund të krahasohet me një kafshë pune: për të qënë i nevojshëm, duhet të transportojë ndonjë gjen tjetër,gjë që e realizon me shtesën e gjeneve sintetikë dhe kështu mund të realizojë shumë gjëra të tjera. Sipas Venter mund të përdoret për prodhimin e hidrogjenit, si burim energjie te pastër për të ardhmen, ose mund të përdoret si absorbues/thithës i CO2 ose gazrave të tjerë përgjegjës për rritjen e ngrohjes globale. Venter imagjinon edhe arritje me te medha, faktikisht ne qofte se baktere te modifikuar gjenetikisht ne menyre qe te jene ne gjendje ti bejne balle kushteve te veshtira te planetit Mars dhe te mund te prodhojne O2, do te dergoheshin ne Mars, pas nje fare kohe atmosfere e ketij planeti mund te behej e jetueshme. Jo me kot Synthetic Genomics eshte e interesuar edhe ne nje program qe synon ta beje te jetueshme siperfaqen e ketij planeti.<br /><br />Problemi nuk është se si mund të shfrytëzohet … problemi është se si do të shfrytëzohet, sepse edhe kur u fol për OGjM (organizmat gjenetikisht të modifikuar), u tha se shpejt do të ishte e mundur që të shikohej gjelbërim në shkretëtira ose do të ishte e mundur që të kultivohet në tokat e kripura, por deri më sot, nga laboratorët kanë dalë vetëm farëra rezistente ndaj erbicideve dhe asgjë më tepër.<br /><br />Disa nga kundershtimet e mundëshme ndaj kërkesës për patentim.<br />1. Mycoplasma laboratorium nuk është artificiale, sepse edhe se ADN-ja e saj është sintetizuar në laborator, në fakt është një sekuencë që egziston në natyrë, si dhe vetë qeliza që e mban atë sekuencë, është një bakter natyral.Pra është diçka natyrale që nuk mund të brevetohet<br /><br />2. Bakteri i zgjedhur është më i lehti për tu ‘përpunuar’, meqë i mungon veshja qelizore karakteristike e baktereve të tjerë dhe kjo nuk siguron që kodi gjenetik nuk mund të mos transferohet lirshëm prej tij si dhe ka një mangesi tjetër: është shumë i ngadalte në riprodhim, dhe nëse do të donim të prodhonim hidrogjen me këtë metodë, atëhere proçesi i prodhimit do të ishte gjithashtu shumë i ngadalte…<br /><br />3. Për të dhënë një mendim më të pjekur, komuniteti shkencor pret një publikim të ndonjë artikulli në revistat shkencore, gjë që akoma nuk është parë (me përjashtim të një artikulli tek <a href="http://www.guardian.co.uk/science/2007/oct/06/genetics.climatechange">Guardian</a>)<br /><br />4. Për të krijuar një bakter të ri për punë, nuk është e nevojshme te krijohet një organizem i ri: George Church, Harvard, i shton gjenet e nevojshme baktereve ekzistuese duke arritur të njëjtin rezultat.<br /><br />5. Ne natyre ekzistojne vete <a href="http://www.fao.org/docrep/w7241e/w7241e0g.htm">baktere në gjëndje të prodhojnë hidrogjen</a> dhe <a href="http://www.jgp.org/cgi/reprint/21/1/71.pdf">baktere në gjëndje që të asorbojnë CO2 njihen tashmë prej një shekulli</a>.<br /><br />6. Mos ndoshta ambjentalizmi i Venter është vetëm “veshja” që i bëhet kësaj teknologjie për ta bërë më të pranueshme… që ka për të mbetur e ‘mirë’ ose e ‘keqe’ sipas përdorimit që asaj njerëzit do ti bëjnë.<br /><br />Mëdyshja e komunitetit akademik rreth pozitivitetit të patentimit të këtij zbulimi, i ka rrënjët dhe tek dyshimi me të cilin ajo shikon praktikat e ndjekura prej Venterit, dhe vërtetohet kjo me patentimin që Ai, me anë të <a href="http://www.celera.com/">Celera Genomics</a>, i bëri sekuencimit të kodit gjenetik njerezor…. praktikisht, shumë prej gjeneve tona, i përkasin Zotit Venter</span></div>

DOSSIER: Biologjia sintetike, jeta e krijuar në laborator.

DOSSIER: Biologjia sintetike, jeta e krijuar në laborator.

Para pak ditesh publikuam lajmin e krijimit ne laborator te kodit gjenetik te nje qenieje te gjalle, pikerisht te nje bakteri. Per te kuptu...

Continua a leggere...»

03:12

Shfaqja e nje supernove drejtpersedrejti

<div style="padding: 8px 0px;">
<br />
<a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/05/supernova-sn-2008d.jpg?w=594" imageanchor="1" style="clear: left; float: left; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/05/supernova-sn-2008d.jpg?w=594" /></a><span style="font-family: Georgia, Times New Roman, serif;">Nje nga fenomenet me interesante te Universit (ndoshta me interesanti pas Big Bangut), ka ndodhur me 9 janar te ketij viti, dhe kesaj rradhe shkencetaret nga e gjithe bota kane qene ne “llozhen qendrore” per te pare fenomenin ne fjale.Teksa po shihnin nje yll te vjeter ne galaksine spirale NGC 2770, Alisia Soderberg dhe Edo Berger, te Carnegie Observatories of <a href="http://www.astro.princeton.edu/">Princeton University</a>, dhe koleget e tyre te <a href="http://www.psu.edu/">Penn State University</a> kane asistuar ne shfaqjen ne kohe reale te nje supernove.<br />Supernova, qe eshte teresia e fenomeneve qe ndodhin gjate shperthimit te nje ylli, eshte nje proces i cili eshte teorizuar per nje kohe te gjate. Megjithate deri me sot nuk eshte arritur te observohet drejtpersedrejti ky fenomen.<br />“U ndodhem ne vendin e duhur ne momentin e duhur”, shpjegon Soderberg “ishim duke kerkuar nje supernove me te vjeter ne galaksine ne fjale, kur e ashtu quajtura SN 2008D, u shfaq, dhe fale shkelqimit te saj nen rrezet X, mbuloi gjithe radiacionin e galaksise ne fjale. Me siguri do te kishim humbur kete eveniment, neqoftese nuk do te kishim nen dispozicion aftesine observuese te teleskopit Swift.”<br />Supernova arrihet kur masa e nje ylli eshte rreth 8 here me e madhe se ajo e Diellit, dhe kur ai mbaron karburantin e tij te perbere kryesisht nga hidrogjeni. Nen trysnin e foces gravitacionale rrezatimi i dobesuar nuk mund te rezistoje dhe keshtu ylli ne fjale fundoset ne vetvete, duke i lene vendin nje spektakli te mrekullueshem. Brenda pak milisekondash e gjithe masa e yllit zhutet ne qender te tij, gjithnje e me shpejt, gjithnje e me fort. Temperatura rritet per shkak te trysnise te larte, dhe nje rrezatim X jashtezakonisht i fuqishem sa mund te fshehe gjithe galaksine shfaqet. Shtresat e jashtme qe kane arritur te shpetojne perhapen me shpejtesi ne drejtim te kundert, duke cliruar vale gazi teper te fuqishme ne mjedisin perreth. Nje vale drite perhapet kudo ne univers aq sa nga Toka mund te shihet me sy te lire si shfaqja e nje ylli te ri. Per te perfunduar ne qender te yllit te zhdukur shfaqet nje yll neutronesh, ose nje vrime e zeze nese masa eshte e mjaftueshme.<br />Per te perfituar sa me shume nga ky fenomen i rralle per tu pare ne kohe reale, Alisia Soderbergs ka leshuar menjehere nje thirrje te gjere nderkombetare dhe teleskopet me te rendesishem jane drejtuar nga ylli ne fjale. Hubble, observatori i rrezeve X Chandra, teleskopi VLA (Very Large Array), North Gemini dhe Keck 1 ne Hauai, Shmidt me nje rreze prej 1,5 metersh, dhe teleskopet 6 metersh, jane vetem disa nga me kryesoret e teleskopeve te perdorur per te observuar fenomenin. Asnje nuk donte ta humbiste nje eveniment te tille.<br />Pas me shume se 4 muajsh studimesh, Soderbers dhe 38 bashkepunetoret e saj kane vertetuar se procesi i perhapjes se rrezeve X dhe i gjithe fenomeni i vezhguar ishte ne perputhje te plote me teorine e ndertuar 40 vitet e fundit.<br />Me poshte edhe imazhi i marre nga NASA qe pershkruan supernoven ne fjale, dhe lidhjet per animacionin qe tregon simulimin e shperthimit te nje ylli:<br /><br /><a href="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/05/supernova-2008d.jpg"><img src="https://blogshkenca.files.wordpress.com/2008/05/supernova-2008d.jpg?w=594" /></a><br /><br />Me 7 janar teleskopi ishte drejtuar tek 2007uy, nje supernova e vjeter. Shihet qarte ndryshimi me pamjen e marre me 8 janar gjate shfaqjes se 2008D, qofte ne pamje reale qofte nen rreze X. Kjo e fundit fsheh ne sfond gjithe rrezatimin X te galaksise.<br /><br />Video (kerkon QuickTime): <a href="https://www.princeton.edu/presskits/astro/docs/SwiftNewClassicSNblueSMALL.mov">Linje e dobet, cilesi e ulet (1.4 MB).</a><br /><a href="https://www.princeton.edu/presskits/astro/docs/SwiftNewClassicSNblueHIDEF_broadcast.mov">Linje e shpejte, cilesi e larte (10.9 MB).</a><br /><br /><br /><br />Burimi: <a href="https://www.princeton.edu/presskits/astro/">Princeton University News</a><br />Pamje: Princeton University, NASA</span></div>

Shfaqja e nje supernove drejtpersedrejti

Shfaqja e nje supernove drejtpersedrejti

Nje nga fenomenet me interesante te Universit (ndoshta me interesanti pas Big Bangut), ka ndodhur me 9 janar te ketij viti, dhe kesaj rrad...

Continua a leggere...»

17:18

Iscriviti a: Post (Atom)

Top

Blogger Template